قلعه رودخان ؛ یادگار تاریخ در دل طبیعت

قلعه رودخان فومن از جاذبه‌های دوست‌داشتنی و پررمز و راز گیلان است؛ این بنای تاریخی که به دوره ساسانیان باز می‌گردد هر ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند؛ برای سردرآوردن ار قصه پر رمز این قلعه شمالی تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

قلعه رودخان کجاست؟

قلعه رودخان بنایی است با ۲.۶ هکتار مساحت که در ۳۰ کیلومتری شهرستان فومن بنا شده است. این قلعه که در دوران ساسانیان با اهداف نظامی در بخش مرتفعی از جنگل‌های فومن بنا شد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی فومن شناخته می‌شود. این قلعه در مجموع دارای 65 برج و بارو و دیواری به طول 1500 متر است. زیبایی فوق‌العاده‌ای که این قلعه در دل جنگل ایجاد کرده همان چیزی است که گردشگران را مجاب می‌کند ۹۳۵ پله این قلعه را بالا بروند تا در نهایت به نقطه اوج زیبایی آن برسند. مسیری طولانی که پیمودن آن نیازمند چندین ساعت زمان و مقدار زیادی انرژی است. این مسیری  در برخی جاها آنقدر سخت و پرچالش می‌شود که بسیاری را مجبور به نشستن و استراحت می‌کند تا انرژی ادامه دادن مسیر را به دست آورند.

مسیر دسترسی به قلعه رودخان

برای رفتن به قلعه رودخان از مبدا تهران، می‌توانید از بزرگراه قزوین-رشت خود را به شهر رشت برسانید. بعد از آن با حدود ۴۰ دقیقه رانندگی در جاده آستارا، به شهر فومن خواهید رسید. مسیر فومن به قلعه رودخان با حدود ۳۵ دقیقه رانندگی به سمت جنوب در جاده قلعه رودخان شما را به محل قلعه می‌رساند.

می‌توانید ماشین خود را در پارکینگ محوطه اطراف قلعه پارک کنید، سپس با پرداخت ورودی، مسیر خود را به سمت قلعه ادامه دهید. بازدید از قلعه رودخان همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۷:۳۰ برای گردشگران امکان‌پذیر است.

اسرار قلعه رودخان

استان گیلان بیشتر به طبیعت زیبا و فرهنگ غنی مردمش شناخته می‌شود. اما گیلان جاذبه تاریخی هم کم ندارد؛ جاذبه‌های تاریخی منحصربه‌فرد همچون قلعه رودخان که در دل همان طبیعت خاص و بکر این استان نهفته است. قلعه رودخان بنایی چندصدساله متعلق به دوره ساسانیان است که به عنوان پایگاهی مقاومتی در میان کوه و جنگل‌ها ساخته شد. وجود همین قلعه بود که سال‌ها بعد باعث شد انگلیسی‌ها در حمله به منطقه فومن، شکست سختی را از ایرانیان متحمل شوند. اگر دوست دارید با رمزورازهای نهفته در دل این قلعه آشنا شوید با ما همراه باشید. در این مطلب سری به فومن و قلعه معروفش می‌زنیم و می‌بینیم که چرا قلعه رودخان به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی شمال ارزش دیدن دارد.

دیدنی‌های اطراف قلعه رودخان

برای مسافرانی که به بازدید قلعه رودخان می‌روند دیدنی‌های زیادی در این منطقه وجود دارد. با ورود به استان گیلان، بخش اصلی سفر شما می‌تواند آغاز شود، بستگی دارد که چقدر زمان دارید. اگر زمان کافی برای سفر در نظر گرفته‌اید، می‌توانید یک سفر فوق‌العاده را تجربه کنید.

• شهر رشت

شما می‌توانید با اجاره ویلا و سوئیت در رشت چند روزی را در این شهر دوست‌داشتنی بمانید و از هوای دلپذیر و بافت شهری زیبای آن لذت ببرید. همچنین بازار رشت هم از جمله جاهایی است که نباید فرصت دیدن آن را از دست بدهید.

• شهر فومن

همانطور که مسیر خود را به سمت فومن ادامه می‌دهید شهر و روستاهای زیادی بر سر راه‌تان قرار دارد که هریک می‌توانند بخش زیبایی از سفرتان را تشکیل دهند. شهر فومن خود یکی از زیباترین جاهای دیدنی استان گیلان است. می‌توانید با اجاره ویلا و سوئیت در فومن چند روزی را در این شهر زیبا و در کنار مزارع چای فوق‌العاده زیبایش سپری کنید و سپس برای بازدید از قلعه رودخان راهی شوید.

دراین‌باره هم بخوانید: زیباترین شهر شمال

دیدنی‌های محوطه قلعه رودخان

با رسیدن به محوطه قلعه رودخان، پیش یا پس از بالا رفتن از پله و بازدید از قلعه، می‌توانید از دیدنی‌های اطراف قلعه نیز بازدید کنید. اینجا پر است از بازارچه‌ها و دکه‌های صنایع‌ دستی که در آن‌ها می‌توانید انواع سوغات و صنایع دستی استان گیلان را خریداری کنید. همچنین وجود رستوران‌ها و کافه‌های سنتی این فرصت را برایتان ایجاد می‌کند که با صرف یک وعده غذا در فضای فوق‌العاده جنگل‌های فومن، لذت سفر خود را دوچندان کنید.

طبیعت زیبای اطراف قلعه رودخان

طبیعت اطراف قلعه، از جمله رودخانه کنار آن بخش‌های مهمی از دیدنی‌های اطراف قلعه رودخان را تشکیل می‌دهند. در سفر به این منطقه فراموش نکنید که پس از بازدید از قلعه، حتما از رودخانه مجاور آن هم دیدن کنید. این رودخانه همان رودی است که قلعه نام خود را از آن گرفته.

همچنین فضای جنگل و آبشارهای متعددی که در دل آن وجود دارند، می‌توانند مقصدی عالی برای طبیعت‌دوستان باشد. پس اگر تمایل دارید در کنار بازدید از اثر تاریخی مشهور فومن، با طبیعت فوق‌العاده این شهر نیز بیشتر آشنا شوید گردش در طبیعت اطراف قلعه را از دست ندهید.

دراین‌باره هم بخوانید: ییلاق های ماسال

وجه تسمیه قلعه رودخان

اما چرا «قلعه رودخان»؟ چرا این نام را برای این دژ انتخاب کرده‌اند؟ در گذشته بسیار معمول بوده است که نام مکان‌ها را با الهام از فضای اطراف آن تعیین کنند. قلعه رودخان نیز در مجاورت رودخانه‌ای بنا شده بود و به همین دلیل به آن نام قلعه رودخان به معنی قلعه رودخانه‌ای دادند. البته در گویش گیلکی به آن «روخان قلعه» و در زبان تالشی به آن «قله روخون» نیز می‌گویند. همچنین در ادوار مختلف تاریخ این بنا با نام‌های قلعه حسامی، قلعه هزار پله، قلعه سکسار یا سگسار و قلعه سگسال نیز شناخته می‌شد.

قلعه رودخان یا همان قلعه هزار پله جایی شگفت‌انگیز برای بازدید است. اینجا مکانی است که در آن می‌توان همانطور که از مناظر بکر کوه و جنگل و رودخانه لذت می‌برید، پله پله در دل تاریخ پیش روید و سپس بر فراز بخشی از تاریخ سرزمین‌مان با‌یستید.

تاریخچه قلعه رودخان

شواهد نشان می‌دهند دژ رودخان در دوران ساسانیان و هم‌زمان با حمله اعراب به ایران ساخته شده است. در آن زمان، به منظور ایجاد یک پایگاه نظامی مطمئن، این قلعه در دل جنگل‌های فومن بنا شد. این دژ هم در آن زمان و هم در سال‌های پس از آن، توانست به عنوان یک پایگاه مقاومت توسط ارتش ایران مورد استفاده قرار بگیرد.

البته قلعه رودخان طی ادوار مختلف تاریخ بارها مورد بازسازی قرار گرفت؛ از جمله در دوران سلجوقیان. با روی کار آمدن سلسله صفویان، بازسازی و تغییر شکل قلعه رودخان توسط فرمانروایان منطقه، ممنوع اعلام شد. اما مبارزی به نام امیره حسام الدین دباج فومنی ملقب به مظفر السلطان  که حکومت بخشی از گیلان را بر عهده داشت، از این فرمان سرپیچی و اقدام به بازسازی دژ رودخان کرد. سرپیچی حسام الدین از این فرمان، نتیجه مثبتی در پی داشت. با حمله سپاه انگلیس به این منطقه، حسام الدین توانست با کمک گرفتن از این پایگاه نظامی، شکست سختی بر انگلیسی‌ها وارد کند.

اگرچه شواهدی که نشان دهد در سال‌های پس از آن، از قلعه رودخان به عنوان پایگاه نظامی استفاده شده باشد، در دست نیست. این قلعه هم‌اکنون با حفظ ساختار خود، محلی است برای بازدید گردشگران و آشنایی آن‌ها با شرایط و حال‌وهوای مبارزات در دوره‌های پیشین. استان گیلان و بخصوص شهر فومن همیشه از مهم‌ترین پایگاه‌های نظامی برای مبارزان بوده است. حالا باقی‌ماندن برخی آثار از این مبارزات و ایجاد فرصت برای بازدید از آن‌ها، ارزش زیادی برای گردشگران دارد.

معماری قلعه رودخان

قلعه رودخان به‌عنوان بزرگترین سازه آجری ایران و یکی از مستحکم‌ترین دژها در کشور شناخته می‌شود. این بنا از دو بخش ارگ و قورخانه تشکیل شده است. ارگ همان بخش‌های اصلی بنا است که شامل برج و باروهای بلند و محصور می‌شود. قورخانه نیز محلی است که در قلعه‌های قدیمی ساخته می‌شد و محلی برای نگهداری اسلحه و مهمات نظامی بود. ارگ قلعه رودخان بنایی آجری است که در دو طبقه ساخته شده است. قسمت شرقی بنا اهمیت زیادی در حملات نظامی داشته، زیرا محلی مناسب برای رصد کردن محیط اطراف بوده است.

همچنین دروازه ورودی، زندان، در اضطراری، حمام و آبریزگاه نیز در بخش شرقی قلعه قرار دارند. یک چشمه که در یکی از عمیق‌ترین بخش‌های دژ واقع شده، سردخانه، آب‌انبار، آبریزگاه شاه‌نشین و همچنین بخش‌های مسکونی، دیگر بخش‌های قلعه رودخان را تشکیل می‌دهند. این دژ دارای ۴۰ برج دیده‌بانی و همچنین بخش‌هایی برای حملات نظامی از داخل قلعه نیز است. قابل ذکر است که قلعه رودخان در هیچ‌یک از ادوار تاریخ و طی هیچ حمله‌ای، توسط دشمن فتح نشده.

ماجراجویی در قلعه رودخان

علت محبوبیت قلعه رودخان به عنوان یکی از جاهای دیدنی فومن چیست؟ چرا هر سال گردشگران زیادی برای بازدید از این قلعه راهی شهر فومن می‌شوند؟ واقعیت این است که قلعه رودخانه از آن جاذبه‌های گردشگری معمول نیست که گردشگران در نقطه‌ای بایستند و از دور به بقایای آن نگاه کنند و با توجه به توضیحاتی که می‌شنوند سعی در تجسم اتفاقات و رویدادهای تاریخی آن کنند. قلعه رودخان جایی است که گردشگران می‌توانند در آن همه چیز را به صورت واقعی‌تر لمس کنند و درک بهتری از ماجراهایی که این قلعه به خود دیده به دست آورند.

همه چیز از همان ابتدا با رسیدن به محوطه قلعه آغاز می‌شود؛ طبیعت فوق‌العاده جنگل‌های فومن، هوایی که همیشه دل‌پذیر است و هیجان یک ماجراجویی در دل تاریخ. اول آنکه بهتر است بدانید قرار نیست تمام گردشگران تا انتهای مقصد پیش بروند و به بالای قلعه برسند. بالا رفتن از ۹۳۰ پله که حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان می‌برد و در برخی قسمت‌ها هم عبور از مسیر واقعا سخت و چالش‌برانگیز خواهد داشت، بدون شک نیاز به آمادگی دارد. بهتر است پیش از آنکه شروع به بالا رفتن از پله‌ها کنید همه چیز را به خوبی بسنجید. اگر کودک یا فرد سالمندی همراه شما است باید به شکلی برنامه‌ریزی کنید که این افراد در هر کجای مسیر که خسته شدند بتوانند از مسیر بازگردند.

معمولا تمام کسانی که موفق می‌شوند این ۹۳۰ پله را طی کنند و به فضای اصلی قلعه رودخان برسند در یک موضوع باهم هم‌نظر هستند؛ پیمودن مسیر سخت است، اما بدون شک ارزشش را دارد! تنها نیاز است که برای این سفر آمادگی لازم داشته باشید. به این ترتیب، راحت‌تر می‌توانید مسیر را طی کنید، خود را به بالای قلعه برسانید و از زیبایی‌های حیرات‌انگیز و مناظر فوق‌العاده در اطراف آن بالا لذت ببرید.

آمادگی برای یک صعود هیجان انگیز به قلعه رودخان

برای رفتن به قلعه رودخان پیش از هرچیز بهتر است زمان مناسبی را برای سفر خود در نظر بگیرید. بهترین فصل برای رفتن به قلعه رودخان فصل بهار، تابستان و پاییز است. در فصل زمستان به دلیل آب و هوای منطقه، ممکن است بارش برف یا باران، طی کردن مسیر را برایتان دشوار کند. البته که قلعه رودخان در هر فصلی می‌تواند زیبا و دل‌انگیز باشد، اما اگر تصمیم گرفته‌اید در فصل زمستان به بازدید از این قلعه بروید، باید تجهیزات کافی به همراه داشته باشید.

داشتن کفش مناسب، لباس مناسب فصل و در عین حال راحت، کوله سبک و آب و خوراکی، مهم‌ترین چیزهایی هستند که برای بازدید از قلعه رودخان باید به همراه داشته باشید. در طول مسیر امکان توقف کوتاه و استراحت کردن وجود دارد. فقط کافی است که پوشاک مناسب و آب کافی به همراه داشته باشید تا بتوانید با بازیابی انرژی به راه خود ادامه دهید.

اقامت در فومن

گردشگران برای بازدید راحت‌تر از قلعه رودخان می‌توانند با اجاره ویلا و سوئیت در فومن سفر راحت‌تر و لذت‌بخش‌تری را تجربه کنند. برای اجاره ویلا و سوئیت کافی است وارد سایت هومسا شوید و در صفحه اصلی آن نام شهر فومن را جست‌وجو کنید. در این قسمت بهترین اقامتگاه‌های شهر فومن به شما نشان داده می‌شود. می‌توانید با تنظیم فیلترهای مختلف، محدوده قیمت، محل، تعداد اتاق‌ها و سایر ویژگی‌های اقامتگاه موردنظر خود را مشخص کنید. با انتخاب نوع اقامتگاه مانند اجاره اقامتگاه بوم گردی در فومن نیز می‌توانید سریع‌تر به نتیجه دلخواه‌تان می‌رسید. تیم هومسا در کنار شما است تا با معرفی بهترین اقامتگاه‌های شهرستان فومن، مقدمات سفری راحت، دل‌پذیر و بدون دغدغه را برای شما فراهم کند.

کلام آخر

بازدید از قلعه رودخان می‌تواند یک تجربه فراموش‌نشدنی برایتان باشد. قلعه‌ای که در کوه‌ها و جنگل‌ها بنا شده و بارها و بارها در طول تاریخ از سرزمین‌مان دفاع کرده است. دیوارهایش همیشه در برابر دشمنان نفوذناپذیر بوده‌ و به ما در حفاظت از کشورمان کمک کرده‌ است. جدا از ارزش‌های تاریخی قلعه رودخان، طبیعت اطراف آن نیز به خودی خود جاذبه مهم و ارزشمندی محسوب می‌شود. بدون شک سفر به فومن و دیدن قلعه هزارپله می‌تواند جزیی از بهترین خاطرات زندگی‌تان شود.