خانه موزه مقدم؛ آینه‌ای از هنر و فرهنگ ایرانی

خانه موزه مقدم، یکی از شگفت‌انگیزترین موزه‌های تهران و خانه‌ای بی‌نظیر از لحاظ معماری و هنر قاجاری است. این موزه تاریخی نه‌تنها محل زندگی دکتر محسن مقدم و همسرش سلما بوده؛ بلکه امروزه به‌عنوان گنجینه‌ای از هنر و فرهنگ ایران شناخته می‌شود. در این مقاله هومسا، به معرفی تاریخچه و معماری خاص این بنا، بخش‌های مختلف و آثار ارزشمند آن و راهنمای بازدید از این خانه موزه جذاب خواهیم پرداخت.

تاریخچه خانه موزه مقدم؛ خانه‌ای به‌یادگار از قاجار

خانه موزه مقدم در اوایل دوره قاجار ساخته شده است. محمدتقی خان احتساب‌الملک، یکی از بزرگان زمان قاجار، مالک این خانه بود که پس از وی، فرزندش دکتر محسن مقدم، با عشق و علاقه فراوان به آثار هنری و تاریخی ایران، این خانه را به یکی از زیباترین موزه های تهران تبدیل کرد. دکتر مقدم که یکی از استادان تاریخ هنر و باستان‌شناسی دانشگاه تهران بود، در طول زندگی‌اش به جمع‌آوری و نگهداری از اشیای ارزشمند فرهنگی و تاریخی علاقه داشت.

معماری این خانه، آینه‌ای از هنر اصیل ایرانی است. از ویژگی‌های برجسته این بنا، کاشی‌کاری‌های زیبا و نقوش اصیل ایرانی است که در دیوارها و طاق‌ها به چشم می‌خورد و جذابیت خاصی به فضا می‌بخشد. این خانه نمونه‌ای از خانه‌های تاریخی تهران است که با عناصر معماری قاجاری تلفیق شده و حس اصالت را به بازدیدکنندگان القا می‌کند.

معماری خانه موزه مقدم تهران؛ میراثی باشکوه از دوران قاجار

با نگاه به نمای بیرونی و سبک معماری این خانه به‌راحتی می‌توان به اصالت قاجاری آن پی برد و دریافت که این خانه به یکی از درباریان آن دوران تعلق داشته است. در معماری و طراحی داخلی، به‌خوبی روح هنر اصیل ایرانی را می‌توان مشاهده کرد. نمونه چنین معماری را در سایر بناها و مکان‌های تاریخی تهران مشاهده خواهید کرد.

خانه موزه مقدم با مساحتی بیش از ۲۰۰۰ مترمربع، شامل ۳ حیاط بیرونی، اندرونی، و سرایداری است و به بخش‌های متعددی تقسیم می‌شود که هر کدام جذابیت‌های خاص خود را دارند.

ساختمان بیرونی یا تابستانی؛ جلوه‌ای از فضای گرم و پذیرایی

ساختمان تابستانی، همان‌طور که از نامش پیداست، در فصول گرم استفاده می‌شد. این ساختمان اتاق پذیرایی یا پیشخوان زیبایی دارد. اتاق پذیرایی با سقف گچی ساده‌تری نسبت به سایر بخش‌ها، فضای کاری و پذیرایی از مهمانان و انجام فعالیت‌های علمی بوده است. امروزه می‌توانید در این اتاق، آثار سفالی زیبا و ابزارهای سنگی و فلزی که شخصا توسط دکتر مقدم گردآوری شده است، ببینید.

حوضخانه؛ قدمتی به درازای دوره مظفری

در زیر سالن پذیرایی و از طریق پلکانی که به اندرونی متصل می‌شود، می‌توان به حوضخانه دسترسی پیدا کرد. حوضخانه از بخش‌های قدیمی خانه مقدم بوده و جزو نخستین فضاهایی است که به دوره مظفری برمی‌گردد. این بخش با تزئینات زیبا، فضای آرامش‌بخشی را به وجود آورده است.

کتابخانه؛ مکانی برای نگهداری اندیشه و هنر

کتابخانه در کنار سالن پذیرایی قرار گرفته و زمانی به‌عنوان کارگاهی کوچک برای دکتر مقدم کاربرد داشت. امروزه این کتابخانه با کتاب‌های ارزشمند دکتر مقدم، مکانی برای استفاده عموم است.

ساختمان اربابی؛ تلفیقی از معماری اروپایی و عشق به هنر

ساختمان اربابی، معروف به برج، با سبک قرون وسطایی طراحی و به همسر فرانسوی دکتر مقدم، سلما تقدیم شده است. این ساختمان اتاق‌هایی همچون اتاق کدخدا، حمام با کاشی‌کاری‌های زیبا، اتاق درویش و اتاق تدخین دارد. در این فضا می‌توانید اشیای قدیمی و مجموعه‌های ارزشمندی از دراویش را مشاهده کنید.

اتاق صدف؛ گنجینه‌ای ارزشمند همانند مروارید

اتاق صدف با آثاری نفیس و باارزش، همچون مرواریدی در دل صدف، مکانی است که حالا در آن اشیای گرانبهای گردآوری‌شده توسط دکتر مقدم به نمایش گذاشته شد.

ایوان قاجار؛ بازتاب زیبایی در حوض

ایوان قاجار با طاق‌های آجری و ستون‌های سنگی زیبا و کاشی‌های زندیه و قاجاریه مزین شده است. حوضی در مقابل این ایوان قرار دارد که زیبایی فضای اطراف را دوچندان می‌کند. این ایوان یکی از زیباترین بخش‌های خانه مقدم است و هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.

بیشتر بخوانید: لیست موزه های ایران به همراه آدرس، شماره تماس و ساعت کار (۱۴۰۱)

گلخانه؛ فضایی برای گل‌های زینتی

گلخانه، محلی برای پرورش گل‌های زینتی بوده و نمای بیرونی آن با کاشی‌کاری‌های رنگارنگ مزین شده است. فضایی که علاقه دکتر مقدم به طبیعت و هنر را نشان می‌دهد.

تراس؛ فضایی برای آرامش

تراس، محوطه‌ای زیبا است که با چند پله از حیاط جدا شده و امروزه به کافه‌ای برای پذیرایی از مهمانان تبدیل شده است.

دیوار تجدد؛ ترکیبی از سنت و هنر نوین

دیوار تجدد با ستون‌های مارپیچ و طاق‌های متوالی، دو حیاط اندرونی و بیرونی را از هم جدا می‌کند. این دیوار به دست معمار برجسته هوشنگ سیحون طراحی شده و ستون‌هایش از کاخ خواهر ناصرالدین شاه به این خانه منتقل شده است.

ایوان اندرونی؛ تماشایی با تزئینات هنرمندانه

در این بخش، ایوان اندرونی با آینه‌کاری و کاشی‌های معرق دوره قاجار و پهلوی، با گچ‌بری‌های زیبا طراحی شده است و توسط دو پلکان به طبقه بالایی متصل می‌شود. این ایوان حس هنر و اصالت ایرانی را به خوبی نمایان می‌کند.

بخش خدمه و مطبخ؛ گوشه‌ای از زندگی گذشته

در این قسمت، فضای سکونت خدمه و مطبخ خانه قرار داشته که امروزه مرمت و به بخش اداری این موزه تبدیل شده است.

ضلع شرقی؛ حیاط اندرونی با نقشه فرش‌های ایرانی

در ضلع شرقی این خانه، حیاطی قرار گرفته که کف آن مشابه نقشه فرش‌های ایرانی است و علاقه استاد مقدم و همسرش به هنر ایرانی را بازتاب می‌دهد.

آثار و اشیای موجود در خانه موزه مقدم

خانه موزه مقدم به عنوان یکی از ارزشمندترین موزه‌های تهران، دارای مجموعه‌ای منحصر به فرد از آثار تاریخی است. این اشیا شامل کاشی‌های قدیمی، پارچه‌های باستانی، سرامیک‌ها و بسیاری از اقلام ارزشمند دیگر می‌شود که دکتر مقدم آن‌ها را با دقت و علاقه فراوان گردآوری کرده است. یکی از اشیای جذاب و خاص این موزه، کاشی منحصربه‌فردی از دوره قاجار است که داستانی خاص پشت آن نهفته دارد. این کاشی نمادی از عشق و علاقه دکتر مقدم به فرهنگ و تاریخ ایران است که با دقت از آن نگهداری شده است.

راهنمای بازدید از خانه موزه مقدم

اگر به دیدن این خانه تاریخی و هنری علاقه‌مندید، اطلاعات زیر می‌تواند برای بازدید از خانه موزه مقدم مفید باشد.

• ساعات کاری: موزه مقدم همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر باز است.
• تعطیلات: این موزه در روزهای دوشنبه و برخی از تعطیلات رسمی بسته است، پس پیش از بازدید از روزهای کاری مطمئن شوید.

• قیمت بلیط: هزینه بلیط بازدید برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی متفاوت است و بهتر است از طریق سایت موزه یا تماس تلفنی از قیمت دقیق آگاهی یابید.
• آدرس: خانه موزه مقدم در خیابان امام خمینی، نرسیده به خیابان شیخ هادی قرار دارد. برای دسترسی سریع‌تر می‌توانید از لوکیشن دقیق خانه موزه مقدم استفاده کنید.
• دسترسی عمومی: نزدیک‌ترین ایستگاه‌های مترو و اتوبوس به این موزه، ایستگاه متروی حسن‌آباد و اتوبوس‌های پایانه امام خمینی هستند که دسترسی آسان به این مکان را فراهم می‌کنند.

با بازدید از خانه موزه مقدم در تاریخ، هنر و معماری ایرانی کاوش کنید!

خانه موزه مقدم، با حیاط‌های زیبا، بخش‌های اندرونی و بیرونی، معماری باشکوه قاجاری و برج اربابی با سبک اروپایی، یکی از نفیس‌ترین گنجینه‌های تهران به‌شمار می‌رود. این خانه با کاشی‌کاری‌های اصیل، حوضخانه‌های دلنشین، کتابخانه‌ای ارزشمند و دیوار تجددِ چشمگیر، شکوه هنر و تاریخ ایران را به نمایش گذاشته است. بازدید از این موزه فرصتی بی‌نظیر را برای آشنایی با فرهنگ و زندگی در دوران قاجار و هنرهای برجسته آن دوران در اختیار بازدیدکنندگانش قرار می‌دهد. تجربه و نظرات خود را پس از بازدید با ما و سایر علاقه‌مندان به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز از این مکان شگفت‌انگیز لذت ببرند.