روستای کندلوس نوشهر؛ ییلاقی با تاریخ چند هزار ساله

شمال ایران پر است از روستاهای زیبا، با آب‌وهوای مطبوع و مردم مهمان‌نواز و خونگرم. روستای کندلوس نوشهر یکی از این روستاهاست که دیدن آن به همه طبیعت‌دوستان توصیه می‌شود. کندلوس آن‌قدر جاذبه و زیبایی دارد که باید در اولین زمان ممکن کوله‌بار سفر را برداشت و به دل جاده زد و به آنجا رفت.

بهتر قبل از رفتن به کندلوس با جاذبه‌ها، امکانات و فرهنگ مردم این دیار آشنا شوید تا با آمادگی کامل از کندلوس دیدن کنید.

معرفی روستای کندلوس

کندلوس نوشهر روستایی بسیار زیبا در بخش کجور، شهرستان نوشهر، استان مازندران است که در دامنه رشته‌کوه‌های البرز جا خوش کرده است و از مهم‌ترین جاهای دیدنی نوشهر محسوب می‌شود.

طبیعت بسیار زیبا، آب‌وهوای مطبوع، فضای تمیز و بدون آشغال، بافت قدیمی روستا با دیوارهای کاه‌گلی، کوچه‌های سنگ‌فرش و سقف‌های چوبی همان چیزهایی هستند که شما را در بدو ورود به روستا هیجان‌زده خواهند کرد، اما آنچه گفته شد قسمت کوچکی از جاذبه‌های کندلوس نوشهر است.

در این روستا موزه مردم‌شناسی ساخته‌شده که اولین موزه روستایی جهان است. موزه گیاهان دارویی کندلوس یکی دیگر از جاهای دیدنی آن است که با پرورش گونه‌های گیاهی مختلف سهم بزرگی از بازار گیاهان دارویی و معطر را در بازار داخلی و خارجی از آن خود کرده است.

جاهای دیدنی کندلوس

در ادامه با مهم‌ترین جاذبه‌های ییلاق کندلوس که از زیباترین ییلاقات شمال است، آشنا می‌شویم.

موزه گیاهان دارویی کندلوس

موزه گیاهان داروی روستای کندلوس در 1365 با هدف پرورش انواع گیاهان دارویی و تولید روغن و اسانس از این گیاهان تاسیس شد. در این مجموعه‌ 10 هکتاری بالغ‌ بر 250 گونه گیاه ژنتیک ارزشمند تولید و به بازار داخلی و خارجی عرضه می‌شود.

موزه مردم‌شناسی کندلوس

موزه مردم‌شناسی کندلوس، اولین موزه روستایی جهان است که در سال‌های 1360 تا 1368 به همت دکتر علی اصغر جهانگیری تاسسیس شده است. در این موزه آثار منحصربه‌فردی در حوزه زمین‌شناسی، خوشنویسی و نقاشی نگهداری می‌شود؛ این اشیا عبارتند از: پوشاک و زیورآلات روستایی، مجسمه‌، نقاشی‌، ظروف و ابزارآلات فلزی و چوبی، ظروف سفالی و چینی‌آلات.

یافته‌های باستان‌شناسی این موزه مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد تا دوره قاجاریه هستند.

آبشار کندلوس

در 5 کیلومتری کندلوس آبشاری وجود دارد که برای رسیدن به آن باید یک ساعت پیاده‌روی کنید. آبی که از ارتفاع 10 متری کوه به‌صورت قطره‌قطره پایین می‌ریزد منظره سحرانگیزی را ایجاد کرده است. اگر عاشق طبیعت‌گردی و گرفتن عکس‌های متفاوت هستید این مکان را از دست ندهید.

حمام کندلوس

در کندلوس حمامی قدیمی و خزینه‌دار مربوط به دوران قاجار وجود دارد که به‌عنوان یک اثر تاریخی ثبت شده است. در صورتی که دوست دارید با سبک معماری حمام‌های آن زمان که برگرفته از سبک زندگی مردم بوده است آشنا شوید، از این حمام بازدید کنید.

خانه مینا و پلنگ

خانه مینا و پلنگ که داستان آن به یک افسانه 400 ساله در روستای کندلوس بر می‌گردد، قصه دوستی یک انسان و پلنگ را روایت می‌کند. دوستی که به شکلی عجیب بین این دو موجود شکل گرفته و مردم روستا را در بهت و حیرت فرو برده بود.

داستان از اینجا شروع می‌شود که مینا، دختر یتیم و تنهای روستا، برای جمع‌آوری هیزم به جنگل می‌رود و برای دوری از ترسش با صدای بلند آواز می‌خواند. آواز زیبایی که توجه یک پلنگ را به خود جلب می‌کند و باعث می‌شود به دنبال دختر تا خانه او برود. بعد از مدتی دوستی جالبی بین دختر و پلنگ شکل می‌گیرد و زمزمه این دوستی بین اهالی کندلوس پخش می‌شود، اهالی که به شدت از این پلنگ می‌ترسیدند اما به خاطر دوستی زیبای بین مینا و پلنگ، چیزی ابراز نمی‌کردند.

روزی مینا به عروسی در یک دهکده دیگر دعوت می‌شود و بعد از اصرار اهالی، به این عروسی می‌رود. پلنگ با بو کشیدن محل عروسی را پیدا می‌کند اما اهالی آن دهکده که از وجود پلنگ خبری نداشتند، به سوی او تیراندازی و زخمی‌اش می‌کنند. مینا با غمی بزرگ در دل، از پلنگ مراقبت می‌کند، در یک صبح بهاری برای همیشه همراه با پلنگ به دل جنگل می‌زند و دیگر هیچ گاه به خانه باز نمی‌گردد.

اهالی کندلوس که به این داستان باور عمیقی دارند، تا به امروز خانه مینا و پلنگ را نگه داشته‌اند. اگر سری به روستای کندلوس زدید، حتما سراغی هم از خانه مینا و پلنگ بگیرید.

دیو چشمه کندلوس

روستای کندلوس چشمه‌های آب مختلفی دارد که از بین آن‌ها دیو چشمه از همه بزرگ‌تر است. این چشمه زلال و شفاف از دل کوه‌های دماوند جاری است و آب گوارا و شیرینی دارد که از آن به‌عنوان آب آشامیدنی استفاده می‌شود.

آرامگاه امامزاده فضل و فاضل کندلوس

در قسمت شرقی روستا یک امامزاده ساخته شده است که قدمت 100 ساله دارد و علاوه بر اهمیت مذهبی از اهمیت تاریخی هم برخوردار است. مردم این روستا بنا بر اعتقادات خود برای رفع مشکلات و گرفتاری‌ها در این امام‌زاده دخیل می‌بندند.

ساختمان این امام‌زاده معماری جالبی دارد؛ پلان آن به شکل چهارگوش و از جنس آجر است که یک ایوان چوبی زیبا هم دارد. سقف آن از چوب است و نقاشی‌های بسیار ظریفی روی آن وجود دارد.

تفریحات روستای کندلوس

• گشت‌وگذار در روستا و بازدید از طبیعت و جاهای دیدنی روستا
• کوه‌نوردی در کوه‌های اطراف
• عکاسی: طبیعت و معماری زیبای روستا یک لوکیشن فوق‌العاده برای ثبت تصاویر به‌یادماندنی است.

آشنایی با مردم و فرهنگ کندلوس

کندلوس محله‌های مختلفی دارد و مردم خونگرم و مهمان‌نواز آن به زبان مازندرانی (تبری) و گویش کجوری صحبت می‌کنند. مردم روستا در گذشته از راه کشاورزی و تولید زغال امرارمعاش می‌کردند و امروزه به مشاغلی مانند کشاورزی، دام‌پروری، بافندگی و نجاری مشغولند.

صنایع‌دستی کندلوس

مردم هنرمند و زحمتکش کندلوس صنایع‌دستی همچون جاجیم، ایزار (پارچه‌ای چهارخانه)، جوراب، دستکش و لباس‌های پشمی می‌بافند. علاوه بر هنرهای گفته‌شده نمدمالی هم حرفه دیگری است که مردم این دهکده به آن می‌پردازند.

یکی دیگر از دست سازه‌های ارزشمند مردم این روستا ساز دهل و سرنا است که از چوب شمشاد تراشیده می‌شود. ساز نی هفت‌بند را هم می‌توان از این روستا تهیه کرد.

تاریخچه کندلوس

کندلوس پیشینه‌ای 4000 ساله دارد. این روستا نشانه‌هایی از تمدن قبل از میلاد، قبل از اسلام و بعد از اسلام را در خود به یادگار دارد. اشیا نگهداری شده در موزه این روستا که مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد تا زمان قاجار هستند مهر تاییدی بر قدمت آن هستند.

گذر ناصرالدین‌شاه از کندلوس

ناصرالدین‌شاه قاجار در هنگام عبور از این روستا پس از اینکه عده‌ای را مشغول فلزکاری دید نام این منطقه را میخ ساز نامید. کمال‌الملک در سفری که به همراه ناصرالدین‌شاه به این روستا داشته تابلویی ارزنده از این روستا کشید که ناصرالدین‌شاه هم در خاطراتش به آن اشاره کرده است. این تابلو هم‌اکنون در کاخ موزه صاحبقرانیه نگهداری می‌شود.

آداب و رسوم روستای کندلوس

هیچ روستایی را در ایران پیدا نمی کنید که آداب و رسومی مختص به خود نداشته باشد. کندلوس هم از این قاعده مستثنی نیست و جشن‌های جالب و شادی دارد که حال‌وهوای شما در سفر به این روستای زیبا را عوض می‌کند.

رسم مج در روستای کندلوس

مراسم سال مج، سنتی مرسوم بین مردم کندلوس است و در نوروز برگزار می‌شود. مج به معنی خوش‌قدم است. این مراسم به این صورت برگزار می‌شود که ابتدا نام چند کودک خانواده را انتخاب و سپس با استخاره از قرآن از بین آن‌ها یکی را انتخاب می‌کنند. کودکی که نامش به‌عنوان سال مج انتخاب شد، مسئول خوش‌یمن و برکت خانه در سال جاری است؛ این کودک در حالی که سینی حاوی قرآن، سبزه، شیرینی و ظرف آب در دست دارد قبل از سایر اعضای خانواده وارد خانه شده و در گوشه اتاق‌ها آب می‌ریزد و بدین‌صورت سال پربرکتی را برای خانه به ارمغان می‌آورد.

جشن تیرماه سیزده شو

تیرماه سیزده شو یکی از جشن‌های باستانی استان مازندران است که در کندلوس هم اجرا می‌شود. در مورد فلسفه این جشن روایت‌های مختلفی وجود دارد، محتمل‌ترین آن روایت پرتاب تیر آرش و جشن تیرگان است. خاستگاه این جشن طبرستان (مازندران و گلستان کنونی) بوده است.

جشن فِردینماشو

یکی از رسم های جالبی که در روستای کندلوس برگزار می شود، جشن فِردینماشو است که در روزهای 5 و 6 مرداد به شکلی باشکوه توسط اهالی این روستای ییلاقی جشن گرفته می شود.

در این مراسم، آغاز سال تبری جشن گرفته می شود و اهالی با اجرای برنامه هایی مانند رقص و آواز، به راه انداختن کارناوال شادی، اجرای بازی های محلی و کشتی محلی، پخت آش محلی دوغ و زرشک، پوشیدن لباس های سنتی و برگزاری جشن عروسی به سبک سنتی این دو روز را به شادی برگزار می کنند.

امکانات روستای کندلوس

• رستوران ایرانی و محلی
• فروشگاه تولیدات محلی و صنایع‌دستی
• مهمان‌سرا، هتل و اقامتگاه‌های بومگردی
• سرویس بهداشتی
• آلاچیق
• نمازخانه

مسیر دسترسی ییلاق کندلوس

فاصله تهران تا کندلوس 170 کیلومتر است. برای سفر به کندلوس ابتدا باید از طرق جاده چالوس خود را به 25 کیلومتری شهر چالوس، یعنی مرزن آباد برسانید. 5 کیلومتر پس از مرزن آباد به دوراهی دوآب می‌رسید؛ مسیر خود را به سمت کجور ادامه دهید. همین‌طور که چشم می‌چرخانید تابلوی «روستای فرهنگی تاریخی کندلوس ۴۲ کیلومتر» را می‌بینید. از پل رودخانه چالوس عبور کنید و وارد جاده آسفالته کجور شوید و ۱۸ کیلومتر در این جاده آسفالته به مسیر خود ادامه دهید. پس از برخورد به دوراهی باید 15 کیلومتر دیگر را تا کندلوس رانندگی کنید.

فراموش نکنید که سفر فقط رسیدن به مقصد نیست و لذت از مسیر هم جزوی از آن است. جاده‌های زیبا و سرسبزی که تا رسیدن به کندلوس طی می‌کنید، امکان مشاهده طبیعتی چشم‌نواز و لذت بردن از مسیر را برای شما فراهم می‌کنند.

بهترین زمان سفر به کندلوس

اگرچه کندلوس با داشتن خانه‌های قدیمی، سقف‌های چوبی، کوچه‌های سنگ‌فرش و چشمه‌های آب‌ معدنی همیشه و در هر فصلی زیباست، اما در بهار و تابستان بهترین شرایط آب و هوایی را برای مسافرت دارد.

در هر فصلی که به این روستای زیبا سفر کنید می‌توانید از جاذبه‌های آن دیدن کنید و از سفر خود نهایت لذت را ببرید؛ ولی در زمستان طبیعت زیبا و سرسبز روستا به خواب زمستانی فرو رفته است و ممکن است سرمای هوای زمستان اذیتتان کند.

اقامت در روستای کندلوس  

در سفر خود به کندلوس گزینه‌های متفاوتی را برای اقامت پیش رو دارید که می‌توانید بر اساس بودجه، سلیقه و مدت‌زمان اقامت خود یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. اگر دوست دارید حال و هوای اقامت در خانه‌های روستایی را تجربه کنید، اجاره خانه روستایی در کندلوس برای شما مناسب است. اما اگر به دنبال امکانات بیشتری هستید، پیشنهاد ما به شما اجاره ویلا در روستای کندلوس است. کمپینگ در طبیعت که باب میل طبیعت گردان و ماجراجویان است، هم یکی دیگر از گزینه‌های پیش روی شما برای اقامت در کندلوس است.

اقامت در نوشهر

اگر بازدید از کندلوس جزو کوچکی از سفر شما به نوشهر باشد می‌توانید پس از این بازدید، از کندلوس به نوشهر برگردید و در آنجا اقامت داشته باشید. اجاره ویلا و سوئیت در نوشهر به‌آسانی از طریق سایت هومسا امکان‌پذیر است. از جاهای دیدنی نوشهر که باید در سفر خود از آن‌ها دیدن کنید می‌توان به سد آویدر، پارک سی سنگان، دریاچه فراخین، آبشار دارنو و دریاچه ارواح نوشهر اشاره کرد.

 مهم‌ترین توصیه‌های سفر

برای سفر به کندلوس توصیه‌های زیر را در نظر بگیرید.

• لوازم موردنیاز برای مسیر و خود کندلوس را با خود همراه داشته باشید. برای اینکه چیزی را فراموش نکنید بهتر است از قبل چک‌لیست سفر تهیه کنید.
• برای اقامت خود از قبل برنامه‌ریزی کنید و قبل از اینکه راهی سفر شوید محل اقامت خود را رزرو کنید.
• در صورتی که می‌خواهید در دل طبیعت چادر بزنید، تجهیزات کمپینگ را همراه خود ببرید.
• اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنید، قبل از حرکت از سالم بودن خودرو اطمینان حاصل کنید.
• در مسیر با احتیاط و با سرعت مطمئن رانندگی کنید.
• در طول مسیر در جاهای مطمئن که اصول بهداشتی را رعایت می‌کنند، غذا بخورید.

جمع‌بندی

روستای کندلوس نوشهر باوجود موزه گیاه‌شناسی، موزه مردم‌شناسی، حمام تاریخی و بافت منحصربه‌فرد خود روستا صرفا یک روستای سرسبز با آب‌وهوای خوب نیست. کندلوس کلکسیونی از آب‌وهوای خوب، تاریخ کهن و معماری و فرهنگ است. مردم این روستا در حفظ تمیزی شهر خود بسیار کوشا هستند و تقریبا آشغالی در این روستا دیده نمی‌شود. برای تجربه حسی متفاوت پیشنهاد می‌کنیم سفر به کندلوس را در برنامه سفر خود بگنجانید.