جشن فروردینگان ؛ رستاخیز بهار
بهار با تمام نوروزی و خوش یمنی که از دیرباز برای ما ایرانیان داشته، یادآور معنایی عمیق از زندگی و طبیعت‌دوستی است. فصلی که آمدنش رستاخیز طبیعت است، روز‌ها را نو می‌کند و آغازی پر خیروبرکت برای ایران و ایرانی به ارمغان می‌آورد. از همین‌رو است که ایرانیان هرساله با آمدن بهار خوش‌قدم، با تکریم میراث ارزشمند گذشتگان خود همچون نوروز باستانی، نو شدن را جشن می‌گیرند. اگرچه نوروز تنها جشن باستانی این فصل سبز نیست و گذشتگان ما مناسبت‌های مختلفی را در این فصل جشن می‌گرفتند. یکی از این جشن‌های باستانی بهار، جشن فروردینگان نام دارد و هرساله در فروردین ماه به‌عنوان یادگاری ارزشمند از ایران باستان و یکی از مهم‌ترین آداب و روسم زرتشتیان مورد تکریم و احترام قرار می‌گیرد. ما در این نوشته از هومسا نیز به معرفی این جشن دیرینه پرداختیم و تلاش داشتیم مخاطبان هومسا را بیشتر با جشن فروردینگان آشنا کنیم. پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
معرفی جشن فروردینگان
فروردینگان، اردیبهشتگان، خردادگان، تیرگان هرکدام نام مناسبت‌هایی است که نیاکان ما در 12 ماه سال آن را جشن می‌گرفتند. ایرانیان باستان براساس فرهنگ کهن ملی، باورها، عقاید و اندیشه‌های مذهبی برای هر روز و هر ماه نامی انتخاب می‌کردند و هنگامی که نام روز و ماه با هم یکی می‌شد، آن روز را جشن می‌گرفتند. بر همین اساس نوزدهمین روز ماه فروردین را که “فروردین” نام داشت را جشن می‌گرفتند نام آن را جشن فروردینگان نهاده بودند.
ایرانیان باستان در روز نوزدهم فروردین ماه برای بزرگداشت گذشتگان و فروهرها جشنی برگزار می‌کردند که «فروردینگان» یا «فرودگ» نام داشته. در این جشن که هنوز هم در میان زرتشتیان محبوبیت خاصی دارد و هرساله در برخی از مناطق کشورمان همچون یزد با تشریفات خاص برگزار می‌شود، زرتشتیان بر سر مزار درگذشتگان خود حاضر می‌شوند و برای ادای احترام به روح رفتگان خود ضمن اینکه عود و کندر آتش می‌زنند، برسر این مزارها گل و گیاه و میوه و شمع می‌گذارند.
تاریخچه جشن فروردینگان
نوروز به‌خودی خود پیام‌آور ستایش پروردگار و پیوند آدمی با طبیعت و جشن گرفتن حیات دوباره طبیعت است. جشن فروردینگان نیز، به‌عنوان یکی از جشن‌های نوروز ار همین رنگ است و از ستایش و باورمندی گذشتگان ما به ارزشمندی طبیعت، معاد و اعمال نیک حکایت دارد. به هر شکل پیشینیان ما یکتاپرست بودند و بر اساس اعتقاد آن‌ها ارواح درگذشتگان، از روز اَشتادروز یا همان 26 اسفند ماه تا روز فروردینگان یعنی 19 فروردین ماه به خانواده و عزیزان خود سرمی‌زنند. افراد نیز برای شادی ارواح خود نذری تهییه می‌کردند و به انجام کارهای خیر و نیک می‌پرداختند. بر اساس این باور ارواح ناظر این اعمال هستند و اگر این اعمال را نیک تشخیص دهند، تا فروردینگان در کنار عزیزانشان می‌مانند و در غیر این‌صورت از خداوند درخواست می‌کنند که آن‌ها را از زمین بازگرداند. این جشن نیز بر همین اساس و برای تکریم حیات دوباره بهار و توجه به معنای معاد برگزار می‌شود.
اعمال جشن فروردینگان
از جمله اعمال جشن فروردینگان می‌توان به انجام اعمال دینی در آستانه سال نو، توجه به افراد کم‌درآمد و توزیع غذا میان نیازمندان به نیت آمرزش درگذشتگان، نیایش و خواندن کتاب‌های دینی، دعا خواندن و حضور در آرامستان‌ها اشاره کرد. در این جشن ابتدا هفت موبد وارد می‌شوند و می‌نشینند. لرک‌ها (آجیل مخصوص زرتشتیان) را در چادرهایی مخصوص می‌ریزند و مقابل موبدان قرار می‌دهند. در ادامه موبدان به اوستاخوانی به‌خصوص سرودهایی از فروردین یشت ( بخشی از اوستا) می‌پردازند و اینگونه لرک‌ها را تبرک می‌کنند. سپس، چادرهای مخصوص را به کمر خود می‌بندند و لرک‌ها را بین مردم تقسیم می‌کنند. مردم نیز در این میان نذورات خود را در میان دیگران توزیع می‌کنند.
یزد و جشن فروردینگان
جشن فروردینگان امروزه در مناطق زرتشتی‌نشین کشورمان همچون یزد و کرمان برگزار می‌شود. جشن فروردینگان در یزد، از ساعت چهار بعدازظهر نوزدهم فروردین به‌طور مفصل برگزار می‌شود، در دیگر شهرها نیز همچون تهران نیز زرتشتیان برای زیارت قبور و انجام اعمال فروردینگان به قصر فیروزه می‌روند.
اقامت در یزد با هومسا
اگر به تجربه حضور در این جشن کهن در یزد علاقه‌مند هستید می‌توانید به یزد سفر کنید و ضمن بازدید از جاهای دیدنی یزد سری هم به این جشن بزنید. البته یکی از فاکتورهای بسیار مهم که در هر سفری باید به آن توجه کنید، اقامت در آن شهر است. شما با مراجعه به سایت هومسا، از میان تایپ‌های مختلف اقامتی مانند هتل، بومگردی، بوتیک هتل، سوئیت و ویلا می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب کنید. اجاره ویلا و سوئیت متناسب با بودجه و سلیقه شما به‌راحتی در هومسا امکان‌پذیر است، اما فراموش نکنید اقامتگاه‌های بومگردی یزد را هم بررسی کنید. این واحدها در واقع همان خانه‌های تاریخی هستند که با تغییر کاربری و مجهزشدن به وسایل مدرن، آماده پذیرایی از مهمانان هستند.
کلام آخر
جشن فروردینگان مانند دیگر آداب و رسوم کهن ایرانی در فرهنگ این مرزوبوم، دارای اهمیت و همچنین جایگاهی ارزشمندی است. این جشن کهن آنقدر در فرهنگ ایران ریشه دوانده که هنوز هم چه به‌لحاظ معنوی و چه به‌لحاظ ملی مورد توجه بسیاری از هموطنانمان است و هرساله با استقبال بسیاری از زرتشتیان و گردشگران با آداب و رسوم خاص خود مورد تکریم قرار می‌گیرد. این جشن پرمعنا که فلسفه‌ای غنی از طبیعت‌دوستی و اعتقاد به معاد را دنبال می‌کند هنوز در بسیاری از مناطق کشور همچون یزد برگزار می‌شود. اگر شما هم از حضور در جشن فروردینگان تجربه خاصی دارید، در قسمت نظرات با ما و همراهان هومسا به اشتراک بگذارید.
