تنگه رغز؛ عروس تنگه‌های ایران

همراه باشید تا در این مقاله شما را به دل یکی از بکرترین جاهای ایران ببریم و با یکی از هیجان‌انگیزترین گزینه‌های طبیعت‌گردی در ایران آشنا کنیم. مقصد سفرمان در استان فارس است، جایی در دل کوه‌های زاگرس، زمانی که آب و صخره و زیبایی در کنار هم قرار می‌گیرد و شما را به بازدید از عروس تنگه‌های ایران، تنگه رغز فارس دعوت می‌کند.

می‌خواهیم به سراغ تنگه رغز داراب فارس برویم و از پیمایش و دره‌نوردی در این تنگه برای‌تان بگوییم. با تماشای تصاویر تنگه رغز با حال‌وهوای آن بیشتر آشنا شویم و گشتی در زیبایی‌های آن بزنیم. ما را در این سفر همراهی کنید.

اگر به بازدید از تنگه و دره های ایران علاقه دارید، می توانید سری به مطلب معرفی دره خزینه بزنید و با این مکان باشکوه طبیعت کشورمان در استان لرستان بیشتر آشنا شوید.

با تنگه رغز آشنا شویم

برای سفر به تنگه رغز باید راه داراب در استان فارس را در پیش بگیریم. کمی از داراب دور شویم و دل به کوه بزنیم تا به دره رغز یا به شکل درست‌تر آن تنگ رغز برسیم. تنگی زیبا و شکوهمند با یک مسیر سخت اما پر از شگفتی که به دلیل زیبایی‌های بیش از حد خود، به نام عروس دره‌های ایران نیز شناخته می‌شود. دره‌ای به طول 4 کیلومتر که در امتداد شمال به جنوب از سرچشمه رغز تا دره جنوبی کشیده شده و 64 آبشار کوچک و بزرگ و 100 حوضچه طبیعی را در خود جای داده است. مردم محلی از این تنگه به نام تنگ رودخیز یاد می‌کنند و خود لغت رغز نیز به معنی راه بکر و لغزنده است.

تنگه رغز یا تنگ رغز؟

یکی از اشتباهاتی که بسیاری از مردم آن را به کار می‌برند، استفاده از کلمه تنگ به جای تنگه است. تنگ یک دره بسیار عمیق و باریک با شیب بسیار زیاد است مانند تنگ رغز؛ اما تنگه باریکه‌ای از آب است که دو دریای کنار هم را به هم وصل می‌کند، مانند تنگه هرمز. ما به دلیل اینکه بسیاری افراد و منابع از رغز به عنوان تنگه یاد می‌کنند از این کلمه استفاده می‌کنیم، ولی در اصل منظور همان تنگ رغز است.

سفر به این تنگه مناسب چه افرادی است؟ چه کسانی نباید به این تنگه سفر کنند؟

مناسب: طبیعت‌گردهای حرفه‌ای، افرادی که با اصول اولیه دره نوردی و سنگ نوردی آشنایی دارند، می‌توانند شنا کنند و قبلا تجربه سنگ‌نوردی و دره‌نوردی داشته‌اند، می‌توانند به این تنگه رغز سفر کنند. شما باید در این سفر باید حداقل با مهارت‌های فرود و دست به سنگ مقدماتی آشنایی داشته باشید و آمادگی جسمانی‌تان نیز در وضعیت خوبی باشد.

نامناسب: تمام افرای که ویژگی‌های بالا را ندارند، نمی‌توانند گزینه مناسبی برای سفر به تنگه رغز باشند.

هشدار!

به هیچ عنوان تنها به تنگه رغز سفر نکنید. اگر با منطقه آشنا نیستید به هیچ عنوان در تنگه پیمایش انجام ندهید. حتما با همراهی یک تور لیدر مطمئن و آشنا به منطقه راهی تنگ رغز شوید. سفر به تنگه رغز به تجهیزات حرفه‌ای و خاص دره‌نوردی و سنگ‌نوردی نیاز دارد، بدون داشتن این تجهیزات به این منطقه نروید.

پیمایش تنگه رغز

مهم‌ترین بخش سفر به تنگ رغز، پیمایشی است که باید در طول دره انجام بدهید، از حوضچه‌های آب و آبشار بگذرید، صخره‌ها و سنگ‌ها را پشت سر بگذرید تا در نهایت به مقصد برسید. نقطه شروع پیمایش دره رغز معمولا مکانی است به نام سرچشمه است که از آنجا آب سرد و زلالی به سمت تنگه جریان دارد و شما را به یک ماجراجویی هیجان‌انگیز و پر از ریسک به داخل تنگ رغز هدایت می‌کند.

مسیر پیمایش تنگه رغز

تا پیش از منطقه سرچشمه کار چندان سختی برای ورود به تنگه ندارید اما از اینجا به بعد کار اصلی شما برای دره‌نوردی و فراز و فرودها در تنگه آغاز می شود. چندین آبشار کوچک و بزرگ و حوضچه‌های طبیعی در مسیر راه شما قرار دارد که باید آنها را با مهارت‌های دره‌نوردی و سنگ‌نوردی خود پشت سر بگذارید. گاهی مجبور می‌شوید پرش انجام دهید و گاهی با استرس، خود را از یک صخره بالا بکشید تا بتوانید مسیر را ادامه بدهید.

آبشارهای ابتدایی مسیر چندان بلند نیستند و معمولا ارتفاع آنها به 6 تا 7 متر می‌رسد اما در ادامه هر چه به انتهای تنگه نزدیک می‌شوید، ارتفاع این آبشارها بسیار زیاد شده و به 40 متر نیز می‌رسد. چیزی به اندازه یک ساختمان 20 طبقه که بالا رفتن و پایین آمدن از آنها شجاعت و مهارت زیادی می‌خواهد و یک غفلت در عبور از آن‌ها می‌تواند موجب پشیمانی شود.

هر کدام از این آبشارها حوضچه‌هایی دارند که برای عبور از برخی از آنها مجبور می‌شوید طول حوضچه را شنا کنید. آب داخل برخی از این حوضچه‌ها به اندازه‌ای شفاف و زلال است که کف زمین و ماهی‌های داخل آب به راحتی دیده می‌شود. سرتاسر دیواره‌های کناری تنگه نیز با یک پوشش گیاهی سرسبز و متنوع پوشیده شده است. صخره‌های سرخ و نخودی و کرم و نارنجی در طول مسیر نظاره‌گر شما هستند و شما را از بابت شجاعت و مهارت‌تان در گذشتن از این مسیر سخت و پر از فراز و فرود تشویق می‌کنند.

نقطه پایانی | حوضچه قلبی وداع

مسیر رسیدن به نقطه پایانی تنگه، طولانی و طاقت فرساست و به پرش‌، بالا و پایین پریدن‌، شنا و فرودهای سنگین نیاز دارد، ممکن است در طول مسیر احساس ضعف به شما دست بدهد که‌ می‌توانید با خوردن خوراکی‌های انرژی‌زا، انرژی از دست رفته‌تان را برگردانید. آخرین حوضچه تنگه رغز، حوضچه قلبی وداع است که به دلیل شکل خاصش به‌این نام مشهور شده است.

با وجود تمام سختی‌های دره‌نوردی در تنگه رغز، هیجان و ماجراجویی که در طول مسیر تجربه می‌کنید، زیبایی‌هایی که از کنار آن‌ها رد می‌شوید و همکاری‌هایی که در طول سفر با همسفرهای خود دارید، باعث می‌شود پیمایش در رغز برایتان تجربه‌ای فراموش‌نشدنی شود.

تعدادی از آبشارها و حوضچه‌های معروف تنگه رغز

• آبشار نگین با ارتفاع 23 متر
• آبشار بوم رنگ با ارتفاع 7 متر
• آبشار مسعود با ارتفاع 8 متر
• آبشار گلاب با ارتفاع 11 متر
• آبشار کبوتر با ارتفاع 25 متر که به آبشار تاریک هم معروف است و به دلیل نور کمی که دارد باید سریع از آن عبور کرد تا سرما مشکلی برای شما ایجاد نکند.
• آبشار دماغه با ارتفاع 12 متر که به نام دماغه نیز بین طبیعت گردان شهرت دارد
• آبشار یادگار با ارتفاع 4 متر که حوضچه بعد از آن گهر نام دارد. بعد از حوضچه گهر جایی به نام پارکینگ به چشم می‌خورد که برای کسانی که دوست دارند شب را داخل تنگه بگذرانند بسیار مناسب است.
• آبشار آذرخش با ارتفاع 45 متر که بلندترین آبشار تنگه رغز محسوب می شود.
• آبشار وداع با ارتفاع 38 متر که حوضچه قلبی وداع بعد از این آبشار قرار دارد.

درجه سختی تنگه رغز

پیمایش تنگه رغز نیاز به مهارت دارد و درجه سختی پیمایش این مسیر 5 است. اگر مراقب نباشید و موارد ایمنی را رعایت نکنید، ممکن است خدای نکرده درگیر صدمه های جدی مانند شکستگی شوید. حتی امکان مرگ نیز در گذر از این دره وجود دارد. پس حتما قبل از رفتن به این سفر از آمادگی جسمانی، میزان شجاعت و مهارت‌های لازم در خودتان مطمئن شوید و با همراهی یک تیم کارکشته پیمایش را آغاز کنید.

توصیه‌های سفر به دره رغز

• پیمایش در تنگه رغز انرژی بسیار زیادی از شما می‌گیرد، بنابراین باید با آمادگی و استراحت کافی راهی این منطقه شوید.
• برای اینکه در طول پیمایش دچار مشکل افت انرژی نشوید، نیاز است مقداری خشکبار و خوراکی‌های انرژی‌زا مانند خرما و بیسکوئیت با خود ببرید. همچنین بردن بطری آب و نوشیدنی‌های گرم را فراموش نکنید.
• برای پیمایش در تنگه از کوله‌ای استفاده کنید که از نوع درای بگ باشد. می‌توانید برای اینکه کوله‌ها روی آب شناور بماند تعدادی بطری خالی داخل آنها قرار دهید. بهترین نوع کوله‌ها برای این نوع سفر، کوله‌های مخصوص دره‌نوردی و غار‌نوردی است که هم آب را داخل خود راه نمی‌دهند و هم به راحتی آب از آنها خارج می‌شود.
• خوراکی‌ها و وسایل مورد استفاده‌تان را درون کیسه‌های ضد آب قرار دهید تا در زمان پیمایش خیس نشود.
• از آنجایی که آب تنگه بسیار سرد است باید از لباس غواصی برای پیمایش در تنگه استفاده کنید. همچنین برای گرفتن طناب در حین فراز و فرودها به دستکش‌های بی‌انگشت نیاز دارید.
• دقت کنید کفش‌هایی را انتخاب کنید که هم آب داخل آن‌ها نرود و هم بتوانید به راحتی با آن‌ها روی سنگ‌ها حرکت کنید و لیز نخورید. از کفش‌های روباز یا کفش‌های کوه‌نوردی استفاده نکنید. بهترین گزینه برای پیمایش این مسیر کفش‌های اسپرتکس است.
• بردن کیسه زباله را فراموش نکنید و حتما زباله‌هایتان را برگردانید.
• حتما پیش از سفر آب‌وهوای منطقه را چک کنید. چرا که در صورت بارش باران ممکن است آب تنگه سریع بالا بیاید و کار پیمایش به شدت برای شما سخت شود. یا اینکه به دلیل باران‌‌های ناگهانی و سیل آسا، در تنگه درگیر سیل شوید. در این مواقع هیچ تیمی از بیرون نمی‌تواند به شما کمک کند.

وسایل مورد نیاز برای تنگه رغز

برای سفر به اینجا به وسایل زیادی نیاز دارید که برخی از آن‌ها می‌تواند جان شما را نجات دهد، پس حتما از موارد زیر یک چک لیست درست کنید تا در زمان سفر وسایل لازم را با خود همراه ببرید. وسایلی که برای انجام این کار نیاز دارید شامل یک سری لوازم عمومی و یک سری وسای اختصاصی است.

لوازم عمومی: از جمله وسایل عمومی که برای سفر به تنگه رغز نیاز دارید، می توان به حوله، داروهای عمومی،  کرم ضد آفتاب، آب آشامیدنی، بارانی و لباس ضد آب، کمک‌های اولیه، کوله پشتی، شارژر موبایل، لباس اضافه، لباس گرم، میان وعده، چراغ قوه و کرم دافع حشرات اشاره کرد.

وسایل تخصصی: لباس غواصی، هارنس، ، کوله‌های ضد آب، کارابین، خود حمایت، ابزارهای فرود مانند کارابین، هشت، طناب مخصوص فرود، جلیقه نجات، کلاه ایمنی، دستکش، کفش‌های مخصوص مانند اسپرتکس از جمله وسایل تخصصی هستند که لازم است در این سفر همراه داشته باشید.

بهترین زمان سفر به تنگه رغز

بهترین زمانی که می‌توانید از سفر به تنگه رغز لذت ببرید، اردیبهشت تا آخر مهرماه است. آب تنگه در بهار ممکن است خیلی سرد شود و نتوانید این سردی را در طول پیمایش تحمل کنید. همچنین فصل بهار تنگه رغز و منطقه اطرف آن مستعد ریزش باران‌های بهاری و سیل آساست که می‌تواند برنامه سفر شما را دچار مشکل کند.

در سفر به تنگه رغز کجا اقامت کنیم

تا کیلومترها اطراف تنگه رغز مکانی برای اقامت به چشم نمی‌خورد و تنها گزینه شما کمپ و چادر زدن در طبیعت است. به طور معمول افرادی که قصد پیمایش در تنگه رغز را دارند، شب را در نزدیکی تنگه چادر می‌زنند و صبح برای پیمایش راهی رغز می شوند.

اگر پیش یا پس از سفر به تنگه رغز برای شب مانی نیاز به اقامتگاهی در استان فارس دارید، می‌توانید با مراجعه به سایت هومسا برای اجاره اقامتگاه در استان فارس اقدام کنید و از میان گزینه‌های مختلف مانند سوئیت، اقامتگاه بوم گردی، هتل و آپارتمان‌های مبله، مکان مورد علاقه‌تان برای اقامت را انتخاب کنید.

چطور به تنگه رغز برسیم

برای رسیدن به تنگه رغز همان‌طور که گفتیم باید خود را به استان فارس برسانید. جاده شیراز-فسا-داراب را در پیش بگیرید و بعد از 34 کیلومتر، با کمک گرفتن از تابلوها به سمت روستای حسن آباد حرکت کنید.

از روستا تا تنگه دو راه در پیش دارید یا اینکه با یک کوه‌نوردی 4 ساعته خود را به تنگه رغز برسانید یا اینکه از اهالی بخواهید با ماشین‌های نیسان خود شما را به به ورودی تنگه برسانند.

در انتها

تنگه رغز یکی از جاذبه‌های بکر ایران است و به غیر از سیم بکسل‌ها و لوله‌هایی که در مسیر بازگشت برای بازگست راحت‌تر گردشگران تعبیه شده، امکانت دیگری در آن به چشم نمی‌خورد. متاسفانه با وجود صعب‌العبور بودن منطقه و اینکه فقط افراد اهل سفر از اینجا دیدن می‌کنند، باز هم منطقه در تسخیر زباله‌هاست. اگر به تنگه رغز سفر می‌کنید و از زیبایی‌های آن لذت می‌برید، حتما در مراقبت و پاکیزه نگه داشتن از این منطقه بکوشید. خودمان ایران عزیزمان را نجات دهیم.