اکو کمپ‌های ایران؛ هتل هزار ستاره وسط طبیعت

حتما برای خیلی از ما پیش آمده تا پا به طبیعت گذاشتیم و چند قدم برداشتیم دلمان خواسته همان جا بساط اتراق را پهن کنیم. وسط جنگلی بکر، تو دل کویر، ییلاقی روی ابرها یا هر جغرافیای دیگری که نیاز داریم چند شبی را در آنجا صبح کنیم و طلوع خورشید را از آنجا ببینیم. بدون شک اتراق کردن در پیرامون طبیعتی بکر نیازمند تجهیزاتی هست که برای همه‌ی ما امکان تهیه و برپایی آنها وجود ندارد، اما شاید اولین چیزی که به ذهنمان می‌رسد برپایی یک چادر باشد که بتوانیم سقفی بالای سرمان داشته باشیم بدون اینکه به سختی و مسائل اصولی آن فکر کنیم، بدون آنکه مسائل زیست محیطی را در نظر بگیریم. فراموش نکنیم توجه به محیط اطرافمان فقط شامل شهر و خانه نمی‌شود، بلکه طبیعت بکر به دلیل آسیب‌پذیری بالایی که دارد بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرد. پس راه حل چیست؟

اکو کمپ پاسخی به این سوال است که در ادامه به آن می‌پردازیم. از تاریخچه و ویژگی این نوع اقامتگاه خواهیم گفتم و در آخر سری به اکوکمپ‌های ایران می‌زنیم.

اکو کمپ چیست؟

برای اینکه از اکو کمپ بدانیم شاید بهتر باشد قبل از آن در مورد اکوتوریسم یا همان بوم‌گردی بدانیم. در واقع اکوتوریسم سفری مسئولانه و آگاهانه به طبیعت تعریف می‌شه که کمترین رد پا را از خودش به جای می‌گذارد. بنابراین اکوکمپ را هم می‌توان اقامتگاه‌هایی به شکل چادر در دل طبیعت و سازگار با محیط زیست دانست که آسیب کمتری از حضور انسان در طبیعت به آن وارد می‌کند. اغلب این اکوکمپ‌ها در یک منطقه خاص طبیعی مثل یک کویر، پارک‌های ملی، مناطق حفاظت شده و غیره قرار دارند و تمام فعالیت‌های آن با رعایت نکات زیست محیطی اداره می‌شود. مثل دفع زباله، آموزش کارکنان، آشنایی مهمانان با محیط زیست، صرفه جویی انرژی و صدها فعالیت دیگر به فراخور منطقه و قوانین آنجا متغیر می‌شود. در ایران مفاهیم کمی تغییر می‌کند و استانداردها کمی بومی می‌شود با این وجود نمونه‌های موفقی از اکوکمپ‌ها وجود دارد.

اکولوژ یا اقامتگاه بوم‌گردی چیست؟

تا الان از یک مفهوم کلی مطلع شدیم و آن پیشوند «اکو» هست که متوجه می‌شویم با یک پدیده سازگار با محیط زیست مواجه هستیم. پس بیایید به یکی از اساسی‌ترین نوع اقامتگاه‌های دوستدار محیط زیست و البته حامی فرهنگ بومی یعنی اکولوژ بپردازیم. ویژگی‌های مشترک اکولوژ و اکو کمپ را در مواردی مشابه آنچه بالا اشاره شد، می‌توان شرح داد اما اکولوژها را می‌توان در طیف گسترده‌تری نسبت به چادر در نظر گرفت زیرا ساختمان اکولوژ بسیار متنوع است و هر سازه‌ای که سازگار با محیط زیست باشد و معیارهای دیگر را حفظ کند نوعی اکولوژ به شمار می‌آید.

در ایران این نوع اقامتگاه را هم طراز اقامتگاه بوم‌گردی تعریف می‌کنند. اقامتگاه‌های سنتی و بومی که اکثرا درمناطق روستایی قرار گرفته‌اند و با تعریف بخش‌های مختلف مانند رستوران، فروشگاه‌های صنایع دستی، اجرای تورهای گردشگری و با به کارگیری نیروی محلی به اشتغال و اقتصاد محلی کمک می‌کند. همچنین زمینه‌ای برای معرفی فرهنگ بومی و اصیل منطقه نیز فراهم می‌نماید. این امر در دل معماری بومی، سرو غذاهای محلی، استفاده از لباس‌های سنتی و عناصر دیگر اتفاق می‌افتد، از این رو اقامت در چنین جاهایی خودش به تنهایی می‌تواند یک سفر کامل تعریف شود. در کنار این موارد اقامتگاه‌های بوم‌گردی به مسائل زیست محیطی نیز توجه می‌کنند و در تمامی فعالیت‌های روزمره نیز به آن می‌پردازند.

خوب این توضیحات لازم بود تا بیشتر با چگونگی فعالیت یک اکوکمپ آشنا شوید. آماده‌اید مهمان اکو کمپ‌های ایران بشویم؟

اکو کمپ‌ دورنا در دامنه سبلان

به منطقه مشگین شهر در 90 کیلومتری اردبیل که سفر کنید احتمالا بعد بازدید از پل معلق خیاو یا همان مشگین شهر که چند سال اخیر خیلی معروف شده، سر از دامنه‌های سبلان دربیاورید. در همان حوالی اکوکمپ دورنا؛ شامل مجموعه‌ای از انواع اقامتگاه‌ها را می‌بینید که بدون شک انتخاب شما برای اقامت خواهد بود. آلاچیق‌های عشایر، چادرهای امروزی و کاروانسرا همگی این اقامتگاه جذاب با چشم انداز سبلان را شکل می‌دهد. بنابراین شما با هر سلیقه و هر درجه از ماجراجویی که درونتون وجود دارد به اکوکمپ دورنا بروید یکی را می‌پسندید. بعضی روزها یا به درخواست شما و هماهنگی گروهی نوازنده محلی که به آنها عاشیق می‌گویند برای شاد کردن مهمانان با ساز و نوای آذری حال و هوای پر شوری در اقامتگاه به وجود می‌آورند که به جذابیت اکوکمپ اضافه می‌کند. آب و هوای این منطقه به دلیل ارتفاع و هم جوار بودن با سبلان، در اکثر ماه‌های سال سرد هست بنابراین فراموش نکنید اگر حتی مرداد را برای سفر به این منطقه در نظر دارید، مجهز و با لباس گرم بروید!

اکو کمپ متین آباد در دل کویر مرکزی ایران

کویر را معمولا به شب‌های پر ستاره و البته سوز سرمای شبانه‌اش می‌شناسند. می‌توانی تصور کنی در چادری وسط شنزارها خوابیدی در حالی که نگاهت به آسمان پرستاره است؟ تصوری که در اکوکمپ متین آباد حوالی شهر نطنز واقعی می‌شود. این اقامتگاه جذاب که توسط یک تیم کاملا حرفه‌ای اداره می‌شود همانند اکو کمپ دورنا شامل انواع فضاهای اقامتی مانند کاروانسرا یا اتاق، کومه، چادر و خیمه می‌شود که دست شما را برای انتخاب باز می‌گذار تا متناسب با روحیه و سطح رفاهی که مایلید تجربه کنید، انتخاب نمایید. البته تعداد نفرات شما هم در نوع اقامتگاهی که انتخاب می‌کنید دخیل هست، زیرا هر فضای اقامتی اکوکمپ متین آباد ظرفیت‌ مختلفی دارد. در این اکوکمپ فعالیت‌های مختلفی مانند شتر سواری، پیاده روی در رمل‌های شنی، رصد ستاره‌ها در شب، آفرود بر روی تپه‌های ماسه‌ای، چیدن محصولات ارگانیک باغچه تعریف شده که اقامت در آنجا را به یک سفر جذاب تبدیل می‌کند.

اکوکمپ ستاره لوت در جوار شهر خیالی کلوت‌های کرمان

لیست میراث جهانی یونسکو در ایران شامل دو سایت طبیعی می‌شود که اولین آنها بیابان لوت است. بیابانی که بخش اعظمی از نقشه ایران را به خود اختصاص می‌دهد و تا به دیدارش نروید از زیبایی آن چیز زیادی نصیبتان نمی‌شود حتی اگر چندین و چند بار عکس‌ها و ویدئوهای آن را ببینید. بیابان لوت بخش‌هایی از سه استان سیستان بلوچستان، کرمان و خراسان را در برمی‌گیرد. در زبان سیستانی لوت به معنای برهنه است اما این جغرافیا مملو از جاذبه‌های ژئومورفولوژی است و عاشقان طبیعت را از سراسر جهان به آغوش خود می‌کشاند.

وجود اکوکمپ ستاره لوت در روستای ملک آباد از توابع شهداد کرمان تجربه بازدید از کلوت‌ها، نبکاها، دریاچه نمک و رمل‌های شنی را کامل می‌کند. بی ربط نخواهد بود اگر این اقامتگاه را هتلی هزار ستاره بدانیم، چادری در دل نخلستان با امکاناتی کاملا مدرن و امروزی زیر آسمان کویر و پر ستاره تنها همین واژه را به ذهن ما می‌آورد. تمامی پرسنل این اکوکمپ برای یک میزبانی حرفه‌ای آموزش دیده‌اند و اکثرا به زبان انگلیسی مسلط هستند. اگر می‌خواهید آدرنالین خونتان را تنظیم کنید ، خدمات تفریحی کویرنوردی در اختیار شماست؛ بالن سواری، سافاری و شترسواری از فعالیت‌هایی است که می‌توانید در طول مدت اقامتتان و با پرداخت هزینه‌ای مازاد تجربه نمایید.

اکوکمپ شمالی دماوند

این اکوکمپ اولین کمپ کوهنوردی حرفه‌ای در ایران هست که خدمات مناسبی برای صعود کوهنوردان دماوند فراهم می‌نماید. این اکوکمپ به صورت موقت و تنها در فصل تابستان میزبان کوهنوردان ایران و خارجی در جبهه شمال شرقی دماوند می‌شود و شامل دو مجموعه کمپینگ یا همان بیس کمپ است. اولین کمپ در روستای ناندل؛ ارتفاع 2300 متری و دومین کمپ در ارتفاع 4350 یال شمال شرقی دماوند؛ نزدیک به منطقه تخت فریدون قرار گرفته است. بدون شک اقامت در چنین فضایی، چشم اندازی زیبا و بینظیر پیش روی شما قرار می‌دهد اما این تمام ماجرا نیست، همه چیز از جمله اقامتی راحت، غذا، تنقلات و راهنمای کوهستان برای صعودی موفقیت آمیز و ایمن در اکوکمپ شمال دماوند فراهم است.

کلام پایانی

تجربه اقامت در اکوکمپ‌های ایران با علم بر چگونگی فعالیت آنها برای هر گردشگر و مهمانی خوشایندتر خواهد بود. چرا که آگاهی از محدودیت‌ها و خدمات قابل ارائه در هر اکو کمپ خواسته‌ها و انتظارتمان را به نسبت آنها تعدیل می‌کند و از طرفی چون اکوکمپ‌ها در طبیعت قرار دارند بهتر است کسانی این نوع اقامتگاه را انتخاب کنند که روحشان با طبیعت عجین است. البته همانطور که در متن اشاره کردیم بعضی اکوکمپ‌ها با فراهم کردن فضاهای متنوع، خدمات رفاهی مناسب و مدرن این امکان را فراهم نمودند تا گردشگران در حین لذت از طبیعت خدماتی حتی در سطح هتلی 5 ستاره را تجربه کنند. در آخر نیاز به یادآوری است که این اقامتگاه‌ها مبتنی بر حفظ اصول زیست محیطی اداره می‌شوند اما هر کدام از ما مهمانان به فراخور نقشی که در این اکوسیستم ایفا می‌کنیم، وظیفه داریم از طبیعت پیرامون و زمین خودمان نگهداری کنیم و همانند یک اکوتوریست واقعی جز چند عکس یادگاری چیزی برنداریم و جز ردپای خودمان هیچ اثر دیگری بر آن نگذاریم.