جاذبه‌های گردشگری ماسوله؛ زمردی پنهان در باران و مه

شهر تاریخی ماسوله از جاهای دیدنی استان گیلان است که به خاطر ساختار و معماری منحصر به فردش توجه بیشتر گردشگران را به خود جلب می‌کند. این شهر که در ۶۰ کیلومتری شهر رشت واقع شده است، به سبب سبک خانه‌سازی پلکانی‌اش شهرت جهانی دارد. ماسوله قدمت بالایی در حدود ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ سال دارد چرا که در کاوش‌های باستان‌شناسانه، سفالینه‌هایی مربوط به هزار سال قبل یافت شده است. ماسوله دو بخش است، کهنه ماسوله و ماسوله‌ی جدید. حدود ۵۰۰ سال قبل، احتمالا به دلیل شیوع طاعون یا وقوع زلزله، مردم کهنه ماسوله، به سمت مکانی جدید کوچ کردند و ماسوله‌ی جدید را ساختند.

ماسوله تنها شهر تاریخی‌ای است که هنوز زنده است؛ یعنی با وجود حفظ بافت تاریخی خود هنوز افرادی ساکن این شهر هستند و کسب‌وکار دارند. این شهر از شمال غرب به ماسال، از جنوب به پشت‌کوه زنجان، از شرق به فومن و از شمال به خلخال می‌رسد و به همین دلیل که محل تلاقی سه استان با هم بوده، همیشه و در طول تاریخ موقعیتی حساس داشته و حتی شاهد درگیری‌هایی بوده است. به دلیل موقعیت کوهستانی ماسوله، معمولا آسمان این شهر مه‌آلود همراه با تابستان‌های خنک و زمستان‌های پربرف است. همچنین در این شهر پلکانی، اختلاف ارتفاع بین پایین‌ترین نقطه و بالاترین نقطه حدود ۱۰۰ متر است.

جاذبه‌های طبیعی ماسوله

پارک جنگلی ماسوله

این پارک بیش از ۲۰۰۰هکتار وسعت دارد و محلی مناسب برای تفریح و گردش در ماسوله است. این بوستان جنگلی انواع گونه‌های درختان جنگلی را دارد و با زیبایی چشم‌نوازش، به میزبان دوست‌داران طبیعت می‌رود.

چشمه‌ی آب‌ معدنی علی زاخونی

این چشمه که به چشمه‌ی زمزمه هم معروف شده، در شمال ماسوله قرار دارد. آب این چشمه به دلیل وجود بی‌کربنات بسیار شفابخش به ویژه برای بیماری‌های گوارشی و ریوی است. به دلیل نزدیکی به معدن آهن، رنگ آب این چشمه نارنجی به نظر می‌رسد و طعم تلخی دارد.

ییلاق للندیز

برای رسیدن به این ییلاق خوش آب‌وهوا و زیبا، از ماسوله دو ساعت پیاده‌روی دارید. در این ییلاق از مناظری سرسبز و بکر بهره‌مند خواهید شد. البته ییلاق للندیز به جز یک قهوه‌خانه‌ی کوچک و یک چشمه‌ی آب امکانات دیگری ندارد. اما زیبایی‌اش آن را جزء جاذبه‌های طبیعی ماسوله قرار داده است.

ییلاق کوربار ماسوله

اگر به کوهنوردی و پیاده‌روی در مسیرهای سخت علاقمند هستید، ییلاق کوربار، جایی است که شما را به این لذت می‌رساند. البته بعد از طی مسیری با پیاده‌روی ۳ یا ۴ساعته می‌توانید به این محدوده‌ی بکر و زیبا برسید.

ییلاق آندره

این ییلاق در ۵ کیلومتری ماسوله و در مسیر ماسوله به خلخال قرار دارد. زیبایی وصف‌نشدنی آندره به حدی است که سختی حضور در آنجا به دیدن این زیبایی می‌ارزد.

ییلاقات گیلان از آن جاهایی است که نمی‌توان به راحتی از کنار آنها گذشت. تصویری بدیع از طبیعتی بکر که معمولا در نیکه اول سال به خصوص تابستان میزبان گردشگران بومی و غیر بومی می‌شود. شاندرمن ماسال در فاصله‌ای حدود ۶۰ کیلومتری ماسوله قرار گرفته و با یک برنامه‌ریزی ساده می‌توان چند ساعتی یا حتی روزی را در آنجا گذراند.

قله شاه معلم (ماسوله داغی)

قله شاه معلم، از جاذبه‌های طبیعی ماسوله است یکی از قله‌های پر رفت و آمد استان گیلان است. این قله در خط الراس ماسوله قرار دارد و از یک‌سو به استان زنجان مشرف است و از سوی دیگر به شهرستان خلخال اشراف دارد.

آبشار تریشوم

این آبشار در یک کیلومتری شهر ماسوله قرار دارد و حدود یک ساعت تا یک ساعت‌ونیم زمان نیاز دارید تا از جاده‌ی فومن-ماسوله به این آبشار برسید. البته از شهر ماسوله هم می‌توانید یک ساعت و نیم پیاده‌روی به آبشار تریشوم دست پیدا کنید.

بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی زنجان

آبشار کوشم

این آبشار با ارتفاع ۳۰ متر، در امتداد رودخانه و در محدوده‌ی شمالی شهر ماسوله در دل درختان جنگل واقع شده است. شما می‌توانید با یک ساعت پیاده‌روی به محوطه‌ی زیبای این آبشار برسید.

آبشار خرم‌بو

آبشارخرم‌بو هم از جاهای دیدنی ماسوله است که محلی‌ها به آن «خربو» می‌گویند. این آبشار ۲۰ متر ارتفاع دارد و در منطقه‌ای بکر و دور از دسترس قرار گرفته است. برای رسیدن به این آبشار هم مانند آبشارهای دیگر نیاز به پیاده‌روی و اندکی کوهپیمایی خواهید داشت به همین دلیل باید یک راه‌بلد داشته باشید تا شما را برای رسیدن به این آبشار راهنمایی و همراهی کند.

جاذبه‌های تاریخی ماسوله

معماری شهر ماسوله

از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری ماسوله، خود معماری شهر است. البته در مناطق کوهستانی، معمولا روستاها به صورت پلکانی ساخته می‌شوند اما ماسوله هم به دلیل سرسبزی کوهستان، هم به دلیل قدمت بالایی که دارد، در بین گردشگران محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. ماسوله چهار محله‌ی اصلی دارد به نام‌های محلی «خون‌وَر»، «مَزَوَر»، «کِی‌سَر» و «اَسَ‌مَلَ» که به زبان فارسی رایج، به ترتیب «خانه‌بر»، «مسجدبر»، «کی‌سر» و «اسد محله» نام دارند. در این محله‌ها در مجموع حدود ۳۵۰ واحد مسکونی و ۱۲۰ واحد تجاری وجود دارد که زندگی را در ماسوله جاری ساخته است. یکی دیگر از ویژگی‌های معماری ماسوله، رنگ زرد خاک این منطقه است که در نمای ساختمان‌ها به زیبایی دیده می‌شود. از دیگر جاذبه‌های دیدنی ماسوله حالت پله‌کانی ساختمان‌ها است که باعث شده، پشت بام خانه‌های پایینی، حیات خانه‌های بالایی باشد. رفت‌وآمد اهالی در کوچه و گذرهای ماسوله، از طریق پله میسر می‌شود و تردد هر نوع وسیله‌ی نقلیه در محدوده‌ی ماسوله ممنوع است.

کهنه ماسوله

این منطقه، سکونت‌گاه اصلی و اولیه‌ی اهالی ماسوله بوده و از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی ماسوله است که امروزه تنها بناهایی فرسوده از آن باقی مانده است. کهنه ماسوله در ۱۰کیلومتری شمال غرب ماسوله‌ی جدید و در کوهپایه‌ی ماسوله‌داغ قرار دارد. در این روستای تاریخی سفالینه‌هایی از زمان سلجوقیان کشف شده، هم‌چنین آثاری دیگر از روستا نشان می‌دهد آهنگری و فلزکاری شغل غالب افراد این منطقه بوده است. رسیدن به کهنه ماسوله، تنها از راه پیاده‌روی به سمت کوه ماسوله‌ داغ و از طریق ماسوله‌ی جدید و در فصل گرما امکان‌پذیر است.

کاروانسرای ماسوله

شهر ماسوله در طول تاریخ خود گذرگاه کاروان‌های تجاری زیادی بوده و به تبع نیاز به کاروانسرا داشته است. امروز بیش از ۱۲ کاروانسرای تاریخی در محدوده‌ی این شهر وجود دارد که هر کدام در جای خود اهمیت دارند اما دو کارونسرای مهم که مرمت و بازسازی هم شده‌اند، عبارتند از کاروانسرای حاجی‌فیض و کاروانسرای میرزا.

بازار ماسوله

بازار از دیگر جاهای دیدنی ماسوله که به قول معروف رفتن به آنجا هم فال است و هم تماشا، مکانی که به حق با تمام بازارهایی که تا به حال رفته‌اید متفاوت به نظر می‌رسد. بازار ماسوله، به واسطه‌ی پله‌کانی بودن این شهر، از چهار سطح تشکیل شده است؛ مغازه‌های سطح اول یک طبقه و مغازه‌های سطوح فوقانی دو طبقه هستند. این بازار حفاظ‌ها، ستون‌ها و ایوان‌های چوبی دارد که جلوه‌ی منحصر به فردی به آن داده است. از سویی هم این بازار جزء جاذبه‌های تاریخی ماسوله به حساب می‌آید.

بقعه‌ی عون بن علی

عون بن علی، طبق روایات فرزند محمد حنفیه از نوادگان حضرت علی (ع) است که یکی از قرون سوم، چهارم یا ششم وارد ناحیه‌ی ماسوله شده است. آستان امامزاده عون (ع)، بنایی قدیمی به شکل هشت ضلعی دارد است و دیوارهای داخلی بقعه از سنگ مرمر و سقف آن هم به صورت طاق مدور ساخته شده است. بر دیوار غربی این بقعه، دری بسیار قدیمی از چوب آبنوس به همراه کنده‌کاری‌های فوق‌العاده ظریفی وجود دارد و به در چله‌خانه معروف است. وسط اتاق هم ضریح چوبی مشبکی با صندوقی منبت‌کاری شده هست که در حاشیه‌ی آن کتیبه‌ای از آیات قرآن با خطی خوش کنده‌کاری کرده‌اند. در زمان فتحعلی شاه قاجار در این بنا تعمیرات اساسی صورت گرفته است. قدیمی‌ترین تاریخی که در این بقعه به چشم می‌آید، مربوط به سنگ قبری است که به تاریخ ۹۶۹ هجری قمری برمی‌گردد.

امامزاده هاشم

بقعه‌ی این امامزاده در پایین دست قله‌ی «بُن»، مابین ماسوله و آبشار خربو قرار گرفته است. بنای امامزاده از آجر و کاهگل است و از بیرون، نمایی چهار گوش دارد. اما از داخل، یک طاقی هشت ضلعی با سقف بلند به چشم می‌خورد. گنبد این بقعه هم به شکل هشت ضلعی با پوشش حلبی است.

موزه‌ی میراث فرهنگی

حل این موزه، در محله‌ی کشه‌سر و در خانه‌ی تاریخی درزی است؛ خانه‌ای که قدمت خودش به دوره‌ قاجار می‌رسد. در دوران قاجار «اوستا حسین درزی» که استاد خیاطی آن زمان ماسوله بود، در این خانه زندگی می‌کرد. در این موزه می‌توانید از مجموعه‌ی ابزار حرفه‌های سنتی ماسوله، اسناد و برخی اموال مربوط به نهضت جنگل و یکسری سازه‌های تاریخی، بازدید کنید.

موزه‌ی مردم‌شناسی

بازدید از موزه‌ی مردم‌شناسی، شما را با فرهنگ و تاریخ اجتماعی ماسوله آشنا می‌کند. در کل برای هر شهر و دیاری که محل بازدید گردشگران است، داشتن امکانات فرهنگی‌ای چون موزه‌ی مردم‌شناسی، برای شناساندن فرهنگ خود به گردشگران، لازم و ضروری به نظر می‌رسد. موزه‌ مردم‌شناسی ماسوله در ورودی این شهر قرار دارد. این موزه شامل سه بخش است؛ بخش اول مربوط به صد سال اخیر این شهر، بخش دوم مربوط به دو قرن اخیر و بخش سوم مربوط به چهار قرن قبل می‌شود. در این موزه انواع کوزه‌ها، جام‌ها، کفش‌های سنتی، پول‌های قدیمی اعم ازسکه و اسکناس، اسناد و مدارک قدیمی، انواع وسایل و ظروف قدیمی و تاریخی، در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

موزه‌ی حیات وحش

این موزه در طبقه‌ی زیرین خانه‌ی شخصی «شاهپور اخوان» احداث شده و ویژگی عجیب و منحصر به فرد آن این است که بیشتر حیوانات تاکسیدرمی شده‌ این موزه، حیواناتی هستند که در اثر حوادثی چون تصادفات جاده‌ای یا سیل و زلزله، مرگ دلخراشی را تجربه کرده‌اند.

ماسوله از آن مکان‌هایی است که باید یک بار هم که شده تجربه‌اش کنید تا هم لذت دیدن یک محیط منحصر به فرد را بچشید، هم در هوای دلچسب و روح‌نوازش، تنفس کنید و دلی از عزای آلودگی و شلوغی‌های شهر دربیاورید. برای اجاره ویلا و سوئیت در ماسوله کافیست این منطقه را در سایت هومسا جستجو کنید تا لیستی از اقامتگاه‌های موجود ظاهر شود. خانه‌های سنتی و محلی میزبانان ماسوله اقامتگاهی مناسب برای طبیعت‌گردانی است که به دنبال تجربه حس بومی پا به این جغرافیای پلکانی گذاشته‌اند. همچنین شما می‌توانید با اجاره ویلا و سوئیت در فومن برنامه سفر خود را متنوع‌تر بچینید و از قلعه رودخان نیز بازدید کنید.