روستای آلاشت؛ مقصد مه‌آلود ییلاق تابستانی

در این مقاله از هومسا سری به زادگاه رضاشاه در روستای آلاشت می‌زنیم. آلاشت ییلاق پر از مه اطراف تهران برای سفرهای تابستانی است. روستای آلاشت نمونه زیبایی از تلفیق سبک زندگی مدرن و سنتی است. عناصر دنیای امروزی بی آنکه لطمه زیادی به جریان زندگی سنتی وارد سازند خود را در آن جای داده‌اند. یکی از خصوصیات روستای آلاشت کوچه‌های بسیار باریک آن است که فقط جا به اندازه عبور دونفر دارد. به‌طور معمول خانه‌ها در این روستا خشتی و سقف‌ها پوشیده از تخته است. نرسیده به روستای آلاشت محله‌ای وجود دارد که اهالی روستا آن را با نام کاربار می‌شناسند.

در این محله کوچک تاسیسات مهمی از جمله پمپ بنزین، هواشناسی، هتل و رصد‌خانه تاسیس شده است. زمان ساخت پمپ بنزین و مسجد با هم یکی بوده و هر دو در سال 1350 ایجاد شد.

از کاربار که عبور کنیم، درنزدیکی روستای آلاشت جایی به نام کاربار تپه‌سر قرار دارد. آنجا به پاتوق شب‌های مردم آلاشت معروف است، اهالی آلاشت شب‌های تابستان در کاربار تپه‌سر کنار یکدیگر جمع می‌شوند و سفره دلشان را باز می‌کنند!

بعد از کاربار تپه‌سر به یک دوراهی  می‌رسیم. راه سمت راست آن با سربالایی به فروشگاه مسجد شهرداری مخابرات و روستاهای زیحون و سواد رودبار می‌رسد و شیب سمت چپ ما را به مقصدمان، روستای آلاشت و موزه مردم‌شناسی‌(زادگاه رضاشاه) و روستاهای چرات و آنند می‌رساند.

بیشتر کوچه‌های این منطقه مزین به سنگ‌فرش‌هایی است که قدم‌زدن برای گردشگران را دلپذیر می‌کند. آب آشامیدنی روستای آلاشت از چشمه‌ای به نام «هری خامه» تامین می‌شود که اهالی باور دارند خاصیت درمانی دارد.

آلاشت را می‌توان بهشتی برای منجمان و رصدگران دانست. به دلیل ویژگی خاص اقلیمی روستای آلاشت از جمله ارتفاع زیاد از سطح دریا، عدم آلودگی‌های هوا و نور، داشتن آسمانی صاف و بدون غبار، این خطه به بهشتی برای منجمان و رصدگران تبدیل شده است.

آلاشت کجاست؟

۳۹ کیلومتر مانده تا سوادکوه مازندران، روستای آلاشت یکی از دلنشین‌ترین ییلاق‌های شمال قرار دارد. طبیعت‌گردان زیادی این ییلاق‌ مه‌گرفته شمال را در فصل‌های بهار و تابستان به‌خاطر هوای خنک و مطبوعی که دارد به عنوان مقصد سفر برمی‌گزینند. همه جای مسیر رسیدن به آلاشت تماشایی و سرسبز است، اما هرچه به پل ورسک و سوادکوه نزدیک می‌شوید گویی تصاویری را می‌بینید که تنها در انیمیشن‌ها تماشا کرده‌اید. اگر به این منطقه سفر کردید بازدید از جاهای دیدنی سوادکوه ار نیز در برنامه خود قرار دهید. سوادکوه مقصدی است که نباید در این سفر از دست بدهید.

این منطقه در ۲۳۷ کیلومتری تهران و در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. شهرت روستای آلاشت تنها به‌دلیل بکر‌بودن و داشتن مناظر ژرف، بدیع و خاطره‌انگیز نیست، بلکه این روستا به‌عنوان زادگاه رضاشاه نیز از شهرت برخوردار است. در سرشماری‌های سال ۱۳۹۵ جمعیت این منطقه ۱۲۰۰ نفر بوده و هنوز مانند سایر روستاهای مازندران بر سر زبان‌ها نیفتاده؛ البته دلیل بکربودن آلاشت همین است.

آلاشت به چه معنی است؟

اهالی روستا به این منطقه اِلاشت هم می‌گویند. در گویش مازندرانی الاشت به معنی آشیانه عقاب است. وجه تسمیه این اسم به‌دلیل عقاب‌های زیاد اینجاست که بر فراز کوه‌های بلندش آشیانه دارند.

چرا باید به آلاشت سفر کنیم؟

این منطقه جزء بی‌نظیرترین جاذبه‌های طبیعی ایران است. تنها تصور کنید در جایی قدم می‌زنید و نفس می‌کشید که تا چشم کار می‌کند سرسبزی و مه است. در آلاشت شاید از خودتان بپرسید مگر می‌شود این‌همه زیبایی یکجا جمع شده باشد؟ چشم آدمیزاد از تماشای آلاشت و ارتفاعاتش متعجب می‌شود. صفایی که قدم‌زدن در کوچه‌های باریک و سنگ‌فرش شده دارد را کجا می‌توان تجربه کرد؟ شاید دیدن سادگی خانه‌های خشتی و شیروانی‌های چوبی شما را از شهر و آلودگی و دود و ساختمان‌های بلند اما مدرن دلزده کند. آرامش بی‌بدیل این منطقه آدم را اسیر خودش می‌کند. زیبایی درختان سیب، آلو و گیلاس که جزء جدایی‌ناپذیر طبیعت آلاشتند، مسحورکننده است.

وقتی راهی ارتفاعات شوید با هر قدم رو به بالا ابرها بیشتر زیر پایتان هجوم می‌آوردند، شاید اگر کمی تیزبینی به خرج دهید و گوش‌هایتان را تیز کنید بازیگوشی دام‌های به چرا آمده را ببینید و صدای “هی هی” چوپانان را بشنوید.

جاذبه‌های روستای آلاشت

محوطه تاریخی روستای آلاشت

این محوطه که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است، متشکل از بناهای خشتی قاجاری، راه‌های سنگفرش شده و موزه معروف آلاشت می‌شود.

زادگاه رضاشاه پهلوی

خانه‌ رضاشاه پهلوی که در حال حاضر تبدیل به موزه مردم‌شناسی در روستای آلاشت شده است، در سال ۱۳۴۸ به نام «محله قدیمی آلاشت و محیط اطراف زادگاه رضاشاه» در فهرست آثار ملی قرار گرفت. بازدید از اولین بافت تاریخی استان مازندران، بهانه‌ای است تا در این عمارت ۱۵۰ ساله به تماشای زندگی مردم آن منطقه برویم.

برای رفتن به این موزه پس از ورود به روستای آلاشت در قسمت پایین روستا، جاده به گونه‌ای طراحی شده که روستای آلاشت را از پایین می‌توان دور زد و به میانه آن رسید. این خانه با پشت سر گذاشتن فراز و نشیب‌های طولانی در اواخر سال ۱۳۸۷ تبدیل به موزه مردم‌شناسی با مشخصات زیر شده است.

شماره ثبت در فهرست آثار ملی ایران : ۸۶۷ تاریخ ثبت ۱۹/۰۴/۱۳۴۸ هجری خورشیدی

ارتفاع از سطح دریا : ۱۶۸۹ متر

رصدخانه آلاشت

مجموعه رصدخانه و آسمان نمای آلاشت با نام رصدخانه آیت‌الله صالحی مازندرانی به عنوان اولین رصدخانه آماتوری استان مازندران در سال ۱۳۸۶ به همت شهرداری روستای آلاشت روی یکی از تپه‌های این منطقه احداث شده است. از امکانات این رصدخانه می‌توان به تلسکوپ۱۴ اینچ LX200R زیر گنبدی به قطر ۴ متر که در آنجا نصب است اشاره کرد. از دیگر امکانات این مجموعه می‌توانیم به آسمان‌نما، ترازوی نجومی، مجموعه کامل‌ نرم‌افزارها، کتب و عکس و پوسترهای اخترشناسی، اتاق رایانه و سالن همایش اشاره کنیم.

اگر به این منطقه رفتید و قصد بازدید از رصدخانه را داشتید می‌توانید پنج‌شنبه شب‌ها به آن‌جا بروید، تنها این روز از هفته رصدخانه برای بازدید عموم آزاد است. اگر به هماهنگی و کسب اطلاعات بیشتری نیاز داشتید می‌توانید با شهرداری آلاشت به شماره تماس: ۰۱۲۴-۵۳۳۲۰۸۴ تماس بگیرید.

معبد دختر پاک

آقایان نمی‌توانند به معبد دختر پاک قدم بگذارند. محلی‌ها بر این باوردند اگر آقایان به آنجا بروند مارها آنها را نیش‌می‌زنند. اینطور شنیده شده که در عصر ساسانیان دو خواهر که از مرتبه دینی بالایی برخوردار بودند، فوت شده و یکی از آنان پس از مرگ در این معبد دفن شده است. عده‌ای نیز این بنا را بقایای معبد آناهیتا می‌دانند که نزد مردم قداست خاصی داشته و دارد.

مسجد امام حسین (ع)

این مسجد در دوره محمد رضاشاه و بین سال‌های ۱۳۴۹  تا ۱۳۵۳ بنا شده است. گلدسته‌های زیبا و بلند این مسجد در کنار درختان کاج اطراف مسجد از زیبایی‌های این جاذبه به حساب می‌آیند.

امامزاده حسن (ع)

این امامزاده از نسل امام موسی بن جعفر (ع) بوده و مردم احترام زیادی برای آن قائل هستند.

طبیعت گردی در آلاشت

تشکیل‌شدن این روستا در ارتفاعات موجب شده پدیده دریای ابر مناطق ییلاقی مانند فیلبند در اینجا نیز اتفاق بیفتد، این موضوع برای گردشگران از جذابیت بسیاری برخوردار است. البته وجود جنگل‌ها و کوهستان‌های تماشایی نیز سبب تمایل طبیعت‌گردان به این روستا و روستاهای اطرافش شده است. از جمله مقاصد پرطرفدار طبیعت‌گردان در آلاشت می‌توان به این موارد اشاره کرد:

روستای چرات

این روستا در حدود ۲۲ کیلومتری آلاشت قرار دارد که وجود آبشار و غار و چشمه‌ای در آن باعث شده چرات از دیدنی‌های طبیعی آلاشت محسوب شود.

روستای لیند

لیند به‌خاطر جنگل زیبایش شهرت دارد که دارای قدمتی میلیون ساله در بین جنگل‌های هیرکانی ایران است.

رستم دکت

در شاهنامه فردوسی آمده است که رستم سنگی بزرگ به سوی دیوان پرتاب می‌‏کند و آن سنگ در مازندران فرود می‏‌آید. ممکن است این سنگ همان سنگی باشد که امروزه در نزدیکی یکی از روستاهای اطراف آلاشت به نام ” گلیون” (رستم دکت restem daket)  قرار گرفته که معنای جایی که رستم افتاده است را می‌دهد. هرچند نام آلاشت در شاهنامه ذکر نشده اما نواحی دیگری از مازندران ازجمله ساری، آمل، تمیشه در شاهنامه‌ فردوسی آمده و این موضوع بیانگر پیشینه‌ این سرزمین است.

بهترین فصل سفر

به دلیل کوهستانی بودن این منطقه، بهترین فصل سفر به آلاشت تابستان و به خصوص مرداد ماه است که شاه‌توت‌ها هم رسیده‌اند. هرچند اوایل پاییز هم اگر سرما و سوز هوا را به جان بخرید، می‌شود به آنجا سفر کرد. در واقع آلاشت از زیباترین جاهای دیدنی مازندران در فصل پاییز شناخته می‌شود.

بیشتر بخوانید: جشن چله تابستان

کجا اقامت کنیم؟

برای اجاره ویلا و سوئیت در آلاشت می‌توانید بر روی سایت هومسا، منطقه آلاشت را جستجو کنید تا لیستی از اقامتگاه‌های موجود در منطقه را برای رزرو مشاهده نمایید. اگر در روستا بمانید شانس امتحان غذاهای محلی را هم دارید. می‌توانید سبزی پلو، کته پلا(پلو) و خورش آلو بخورید و صبح‌ها پنیر خیکی را تجربه کنید. این پنیر را از ترکیب شیر بز و گوسفند آماده می‌کنند، دلیل نامگذاریش هم این است که پنیر نیمه‌خشک را در خیک پوست بز می‌ریزند سپس سر آن و تمام سوراخ‌های هواکش خیک را می‌بندند، تا پنیر آماده شود.

مسیر دسترسی

همانطور که گفتیم در جاده فیروزکوه بعد از شهر پل سفید به دو راهی آلاشت می‌رسید که در سمت چپ جاده قرار دارد. از این دو راهی تا روستای آلاشت حدود ۳۷ کیلومتر را باید در جاده فرعی و پیچ‌و‌خم‌هایش برانید تا بعد از ۴۵ دقیقه به آلاشت برسید. اگر تهران را مبدا این سفر درنظر بگیریم تا این منطقه حدود ۴ ساعت راه در مسیر خواهید بود.

و در نهایت

هومسا سفر به این منطقه را مخصوصا برای تعطیلات آخر هفته پیشنهاد می‌کند چراکه تمام زیبایی‌ها در یک روستا جمع شده و پس از رسیدن به این منطقه نیاز نیست دائم برای تماشای مناظر در حرکت باشید. اگر دارید برای سفر به  آلاشت برنامه‌ریزی می‌کنید توصیه می‌کنیم حتی مقاله راهنمای کامل سفر به مازندران را مطالعه کنید تا اگر خواستید سفر طولانی‌تری را تجربه کنید با اطلاعات بیشتری اقدام کنید.

نکته دیگر اینکه روستای آلاشت، مدتی است تبدیل به شهر شده است بنابراین اگر ترکیب شهر آلاشت به گوشتان خورد، منظور همین منطقه‌ای است که امروز برایتان معرفی کردیم.