لیست موزه های ایران به همراه آدرس، شماره تماس و ساعت کار (1403)

ایران کشوری است که قدمتی طولانی، فرهنگی غنی و تاریخی پرفرازو‌نشیب دارد. مرور این اتفاقات در بازدید از موزه‌های ایران می‌تواند برای‌مان آموزنده و یادآور حوادث تلخ‌و‌شیرین تاریخ سرزمین‌مان باشد. هر گوشه از کشور ما در طول تاریخ خود دستخوش حوادث گوناگون بوده است، نبردها، پیروزی‌ها و شکست‌ها، افرادی که رفتند و کسانی که بر جای‌شان نشستند. زندگی‌هایی که رفته‌رفته غبار گذر زمان بر آن‌ها نشست و حالا، هرازگاهی گوشه‌ای از آن‌ها در قالب کوزه‌ای، لوحی یا ظرفی از دل خاک بیرون کشیده می‌شود. سرزمین وسیع ما از هزاران سال پیش مامن اقوام مختلفی نیز بوده است. زندگی این اقوام در کنار هم، فرشی هزار رنگ از جنس تاریخ و فرهنگ و هنر بافته که زیباییش زبانزد جهان است. حالا گوشه‌ای از این آثار تاریخی و فرهنگی و هنری را می‌توانیم در موزه های ایرن پیدا کنیم. در این مطلب از هومسا همراه ما باشید تا سری به برخی از مهم‌ترین موزه های ایران بزنیم و با قصه‌های تلخ‌و‌شیرین‌شان همراه شویم.

روز 28 اردیبهشت (18 May) روز جهانی موزه نامگذاری شده است. موزه، نقش بسیار پر رنگی در بالابردن اطلاعات تاریخی و فرهنگی دارد که این میراث باید نسل به نسل به آیندگان منتقل شود.

فرصت بازدید از موزه‌ها تقریبا در سفر به هر گوشه ایران امکان‌پذیر است. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین و جالب‌ترین موزه‌ها در شهرهای مختلف ایران می‌پردازیم.

1. موزه ملی ایران

بزرگ‌ترین موزه باستانی‌شناسی کشور که به عنوان موزه مادر همشناخته می‌شود، موزه ملی ایران است. این موزه که از جاهای دیدنی تهران محسوب می‌شود شامل دو ساختمان مجزا است. در هریک از این دو ساختمان آثاری مرتبط با بخشی از دوران تاریخی به نمایش درآمده‌اند. ساختمان اول موزه ایران باستان نام دارد که در آن آثار مختلفی از دوران پارینه‌سنگی تا پیش از اسلام وجود دارند. بخش دیگر موزه ملی ایران، موزه دوران اسلامی است که به نمایش آثار باستان‌شناسی و هنری مربوط به دوران اسلامی ایران اختصاص دارد. در هر دو بخش موزه ملی ایران می‌توان اشیا و آثار بسیار نفیسی، همچون سکه‌ها، جواهرات، تندیس‌ها، فرش‌ها، ظروف، ابزار کشاورزی و بسیاری دیگر از اشیای جالب و ارزشمند مربوط به فرهنگ و هنر زندگی انسان از هزاران سال پیش را مشاهده کرد.

آثار موجود در موزه ایران باستان و موزه دوران اسلامی از سایت‌های باستان‌شناسی مختلفی و طی کاوش‌های باستانی در سال‌های طولانی به دست آمده‌اند. از جمله برخی از مهم‌ترین این سایت‌ها می‌توان به غار وزمه در شهرستان اسلام‌آباد غرب اشاره کرد. قدیمی‌ترین بقایایی که تاکنون از انسان کشف شده مربوط به یک دندان آسیای کوچک است که از همین غار وزمه به دست آمده و هم‌اکنون در سالن پارینه سنگی میانی در موزه ملی به نمایش گذاشته شده است.

ساختمان اصلی موزه ایران باستان با الهام از طاق کسری و توسط آندره گذار فرانسوی طراحی و ساخته شده است.

بیشتر بخوانید: موزه روستایی گیلان

آدرس موزه ملی ایران

• تهران، میدان امام خمینی، خیابان اما خمینی، ابتدای خیابان سی تیر، خیابان پرفسور رولن، شماره یک
• شماره تماس: ۰۲۱۶۶۷۰۲۰۶۱
• آدرس وبسایت: irannationalmuseum.ir
• زمان بازدید:

1. در فصل بهار و تابستان، همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۹
2. در فصل پاییز و زمستان، همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۷

2. کاخ موزه گلستان

بدون شک یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های تاریخی تهران، کاخ موزه گلستان است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این بنا در دوران صفویه ساخته شده، اما در دوره‌های پس از آن با تغییرات زیادی مواجه شده است. به طوری که اکنون بخش‌ها و آثار بسیار محدودی از صفویه در کاخ وجود دارد. بنایی که امروزه به عنوان کاخ گلستان می‌شناسیم در ابتدا محوطه‌ای ساده شبیه به باغ بوده و محلی برای استراحت و تفرج پادشاهان. اما رفته‌رفته با ایجاد تغییراتی در آن و ساخت عمارت‌های مختلف در دوره‌های گوناگون، کاخ به شکلی که امروز می‌بینیم، درآمده است. اما انتخاب نام گلستان برای این بنا مربوط به تالاری به همین نام می‌شود که ساخت آن در زمان آقا محمدخان قاجار آغاز شد و در زمان فتحعلی شاه قاجار نیز به پایان رسید.

کاخ گلستان شامل بخش‌های مختلفی است که بازدید از هریک می‌تواند تجربه‌ای دلنشین و فراموش‌نشدنی برای‌تان باشد. شمس‌العماره، تالار سلام، تالار آیینه، ایوان و تخت مرمر، حوضخانه، کاخ ابیض، خلوت کرمیخانی، عمارت بادگیر، تالار عاج، تالار الماس و تالار برلیان از جمله مهم‌ترین بخش‌های کاخ گلستان هستند که شاهد رویدادهای مهمی در تاریخ کشورمان بوده‌اند. تاج‌گذاری احمدشاه قاجار در ایوان تخت مرمر، تاج‌گذاری مظفرالدین شاه در عمارت بادگیر، گشایش مجلس یکم در اتاق برلیان، اعلام انقراض سلسله قاجار و استقرار سلطنت پهلوی در تکیه دولت، جلوس رضاشاه در ایوان مرمر، تاج‌گذاری رضاشاه و تاج‌گذاری محمدرضا شاه در تالار سلام از جمله مهم‌ترین رویدادهای تاریخی هستند که در کاخ گلستان صورت گرفتند.

آدرس کاخ گلستان

• تهران، خیابان پانزده خرداد، میدان ارگ
• شماره تماس: ۰۲۱۳۳۱۱۳۳۳۵
• آدرس وبسایت: golestanpalace.ir
• زمان بازدید:

1. در فصل بهار و تابستان، از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۸:۳۰
2. در فصل پاییز و زمستان، از ساعت ۹ تا ۱۸:۳۰
3. کاخ گلستان در تعطیلات رسمی کشور، تعطیل است.

3. کاخ موزه سعدآباد

مجموعه کاخ موزه سعدآباد یکی دیگر از کاخ‌های زیبا و مشهور کشورمان و از زیباترین مکان‌های تاریخی تهران است که در شمال این شهر واقع شده. کاخ موزه سعدآباد در مجموع ۳۰۰ هکتار وسعت دارد و طی دوره‌های مختلف توسط پادشاهان قاجار و پهلوی مورد استفاده قرار گرفته است. کاخ سعدآباد از ۱۸۰ هکتار جنگل طبیعی، چندین کاخ و عمارت، قنات، باغ، گلخانه و خیابان تشکیل شده که هر یک زیبایی مختص به خود را دارد. از جمله معروف‌ترین بخش‌های دیدنی مجموعه کاخ سعدآباد می‌توان به این بخش‌ها اشاره کرد: کاخ سبز، کاخ سفید (موزه ملت)، موزه آب (دفتر رییس تشریفات کاخ)، موزه برادران امیدوار (کالسکه‌خانه قجری)، کتابخانه (کاخ احمدرضا پهلوی)، موزه خط و کتابت میرعماد (کاخ فرحناز و علی رضا)، موزه ظروف سلطنتی (کاخ اشرف پهلوی) و موزه مردم‌شناسی (کاخ شمس پهلوی).

البته که بازدید از همه این بخش‌ها تنها در یک روز امکان‌پذیر نیست. شما می‌توانید در هنگام تهیه بلیط، بخش‌هایی که قصد بازدید از آن را دارید انتخاب و تنها بلیط همان قسمت‌ها را تهیه کنید. می‌توانید بازدید کامل این کاخ موزه زیبا را طی چند روز مختلف انجام دهید.

آدرس کاخ سعدآباد

• تهران، خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی، انتهای خیابان شهید کمال طاهری
• شماره تماس: ۰۲۱۲۲۷۵۲۰۳۱
• آدرس وبسایت: sadmu.ir
• زمان بازدید:

1. در فصل بهار و تابستان، همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۹
2. در فصل پاییز و زمستان، همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۷

4. کاخ موزه نیاوران

کاخ نیاوران یا کاخ موزه نیاوران در مجموعه باغ نیاوران و در شمال شهر تهران واقع شده است. این باغ که ۱۱ هکتار وسعت دارد، استراحتگاه تابستانی محمدرضا شاه پهلوی بود. باغ نیاوران در کنار روستایی به نام گُرده وی در منطقه نیاوران قرار داشت، اما پیش از ساخت باغ، نیزاری بوده که اهالی منطقه برای آوردن نی به آنجا می‌رفتند. به همین دلیل به آن نی‌آوران گفته می‌شد، واژه‌ای که پس از مدتی به نیاوران تغییر پیدا کرد. فتحعلی شاه قاجار در آن زمان دستور ساخت باغی ییلاقی را در این منطقه داد. عمارتی ساده و کوچک نیز در میانه باغ نیاوران ساخته شد تا محلی باشد برای استراحت و تفرج فتحعلی شاه در این منطقه خوش آب‌و‌هوا. پس از فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه قاجار دستور داد تا کاخ صاحبقرانیه در اینجا ساخته شود. پس از او نیز پادشاهان دیگر بخش‌هایی را به این باغ اضافه کردند. در نهایت، آخرین عمارتی که در باغ نیاوران ساخته شد، کوشک احمدشاهی بود.

کاخ نیاوران با روی کار آمدن محمدرضا شاه پهلوی باز هم دچار تغییراتی شد. ابتدا این کاخ جهت استقبال و پذیرایی مهمانان خارجی شاه مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما پس از مدتی تبدیل به محل اقامت محمدرضا شاه و خانواده‌اش شد. کاخ نیاوران دارای معماری بسیار زیبایی است که توسط یکی از بزرگ‌ترین معماران آن زمان، محسن فروغی طراحی شد. همچنین بخش‌های مختلف کاخ مزین به هنر آیینه‌کاری، گچ‌بری و کاشی‌کاری از برترین هنرمندان آن زمان، همچون استاد عبداللهی، استاد علی اصغر و استاد ابراهیم کاظم‌پور هستند.

آدرس کاخ نیاوران

• تهران، میدان نیاوران، مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
• شماره تماس: ۰۲۱۲۲۲۸۲۰۱۲
• آدرس وبسایت: niavaranmu.ir
• زمان بازدید:

1. در فصل بهار و تابستان، از ساعت ۹ تا ۱۹
2. در فصل پاییز و زمستان، از ساعت ۸ تا ۱۷

5. موزه جواهرات ملی

موزه جواهرات ملی بدون شک یکی از جذاب‌ترین و ارزشمندترین موزه های ایران است. این موزه که در ساختمان بانک مرکزی ایران قرار دارد شامل صدها قطعه جواهرات و اشیای جواهرنشان متعلق به دوره‌های مختلف تاریخ سرزمین‌مان است. جواهراتی که هم‌اکنون در موزه جواهرات ملی قرار دارند تنها بخشی از جواهراتی هستند که در طول تاریخ کشورمان وجود داشته‌اند. تا پیش از دوران صفوی، پادشاهان ایران علاقه چندانی به جمع‌آوری جواهرات نداشتند. بنابراین اکثر جواهراتی که اکنون در این موزه وجود دارند متعلق به دوران صفویان، زندیان، افشاریان، قاجار و پهلوی است.

طی این دوران پادشاهان ایرانی با ارسال سفیرانی به کشورهای مختلف، اقدام به خرید جواهرات و جمع‌آوری آن‌ها و ساخت کلکسیون‌های مورد علاقه خود می‌کردند. با حمله افغان‌ها به ایران، بخش زیادی از این جواهرات از کشور خارج شد و سر از کشورهای دیگر، از جمله هندوستان درآورد. نادرشاه افشار در زمان حکومت خود تلاش بسیاری کرد تا این جواهرات را به کشور بازگرداند. از جمله شروع به نامه‌نگاری‌هایی به پادشاهان هندوستان کرد، اما زمانی که دید این اقدام، فایده‌ای ندارد به هندوستان لشکر کشید و برخی از جواهرات را به کشور بازگرداند.

سال‌ها بعد فردی به نام احمد بیگ افغانی ابدالی خزانه جواهرات را سرقت و بخش زیادی از جواهرات ملی ما، از جمله الماس کوه نور را به خارج از کشور برد. این الماس نیز پس از مدتی به اجبار به ملکه انگلستان بخشیده شد. صندوق جواهرات مروارید، تاج کیانی، کمربند زرین، الماس دریای نور، تاج و گردنبد فرح پهلوی، کره جواهرنشان، دسته شمشیر و غلاف اتابک اعظم و تخت طاووس قاجاری و جقه نادری از جمله جواهراتی هستند که هم‌اکنون در موزه جواهرات ملی در معرض نمایش قرار دارند.

آدرس موزه جواهرات ملی

• تهران، میدان امام خمینی، خیابان فردوسی، نرسیده به چهارراه استانبول، نبش کوچه بانک مرکزی، ساختمان بانک مرکزی
• شماره تماس: ۰۲۱۶۴۴۶۴۷۰۰
• آدرس وبسایت: cbi.ir
• زمان بازدید: شنبه تا سه‌شنبه از ساعت ۱۴ تا ۱۷

6. موزه آبگینه و سفالینه

موزه آبگینه و سفال یکی از زیباترین مکان ‌های تاریخی تهران و از جالب‌ترین موزه های ایران است. این موزه که به صورت تخصصی به اشیای سفالی و شیشه‌ای تعلق دارد، در یکی از خانه‌های مربوط به زمان قاجار ساخته شده است. این خانه متعلق به احمد قوام، معروف به قوام‌السلطنه از رجال سیاسی در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی بوده که پنج دوره نخست‌وزیر ایران  شده است. این خانه زیبای قاجاری حالا هم محلی است برای کسانی که علاقمند به دیدن اشیای سفالی و شیشه‌ای هستند و هم فرصتی است برای بازدید از یکی از زیباترین بناهای متعلق به زمان قاجار. در موزه آبگینه و سفالینه تهران، قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای، زیورآلاتی متعلق به هزاره سوم هستند. همچنین در طبقه اول موزه، اشیا و آثاری مربوط به دوره پیش از تاریخ را می‌توان مشاهده کرد. در همین بخش قدیمی‌ترین سفال مربوط به یک پیکره متعلق به هزاره ششم قبل از میلاد مسیح، هم به نمایش درآمده است.

بخش‌های دیگر موزه سفال و آبگینه شامل تالار صدف، تالار زرین، تالار لاجورد و کتابخانه‌ای با بیش از ۴۰۰۰ عنوان کتاب در موضوعات هنر، تاریخ و باستان‌شناسی است. تالار صدف شامل آثار شیشه‌ای مربوط به قرون میانه و اسلام و همچنین آثاری متعلق به سده‌های سوم و چهارم، به دست آمده از شهر نیشابور است. در تالار زرین، ظروف زرین‌فام متعلق به دوران سلجوقی و ظروفی مزین به خطاطی نسخ نگهداری می‌شود. تالار لاجورد هم ظروف و اشیایی فوق‌العاده زیبا به رنگ لاجورد در دل خود جای داده است. این ظروف برخی متعلق به سده‌های هفتم و هشتم (دوره ایلخانی) و برخی دیگر، که شکل مصرفی‌تری دارند، متعلق به دوره‌های بعدی هستند.

آدرس موزه آبگینه

• تهران، خیابان جمهوری، خیابان سی تیر، پلاک ۵۵
• شماره تماس: ۰۲۱۶۶۷۰۸۱۵۳
• زمان بازدید:

1. در فصل بهار و تابستان، از ساعت ۹ تا ۱۹
2. در فصل پاییز و زمستان، از ساعت ۸ تا ۱۷

7. موزه هنرهای معاصر تهران

موزه هنرهای معاصر یکی از ارزشمندترین موزه های ایران است که شامل آثار بسیار نفیسی از سراسر جهان می‌شود. این موزه در سال ۱۳۵۶ هجری خورشیدی به کوشش فرح پهلوی و با پشتیبانی دفتر مخصوص شهبانو تاسیس شد. بنا موزه نیز یکی از شاهکارهای کامران دیبا، از سرشناس‌ترین معماران دوران پهلوی است که با الهام از بادگیرهای یزد ساخته شده است.

موزه هنرهای معاصر تهران در مجموع شامل ۳۰۰۰ اثر نفیس و ارزشمند از نخبگان هنرهای تجمسی در قرن‌های اخیر است. این آثار متعلق به سبک‌ها و جنبش‌های هنری مختلفی از جمله پاپ‌آرت، هیجان‌نمایی انتزاعی، هنر نوگرا و معاصر ایران، مینیمالیسم و فوتورئالیسم هستند. ۴۰۰ اثر موجود در این موزه ارزشی بسیار ویژه دارند که در بین آن‌ها می‌توان به آثاری از پیکاسو، کوگن، رنوار، ماگریت، ارنست و جاکومتی اشاره کرد. گفته می‌شود ارزش این گنجینه ملی برابر با ۱۰ میلیارد دلار است.

آدرس موزه هنرهای معاصر تهران

• تهران، خیابان کارگر شمالی، جنب پارک لاله
• شماره تماس: ۰۲۱۸۸۹۸۹۳۷۴
• آدرس وبسایت: tmoca.com
• زمان بازدید:

1. روزهای هفته از ساعت ۹ تا ۱۸
2. روزهای جمعه از ساعت ۱۴ تا ۱۸
3. موزه در ایام سوگواری تعطیل است.

8. موزه فرش ایران

به جرات می‌توان گفت موزه فرش ایران یکی دیگر از ارزشمندترین موزه های ایران است. این موزه بزرگ‌ترین و کامل‌ترین موزه فرش در کشور محسوب می‌شود. موزه فرش ایران هم به درخواست و همت شهبانو فرح پهلوی ساخته و در ۲۲ بهمن سال ۱۳۵۶ به صورت رسمی بازگشایی شد. این موزه شامل ده‌ها تخته فرش نفیس ایرانی، حاصل کار فرش‌بافانی از سراسر کشور، از جمله خراسان، اصفهان، کاشان، یزد، کردستان و کرمان است. هدف از ایجاد چنین مجموعه‌ای را تحقیق و پژوهش درخصوص فرش ایرانی با رویکرد هنری، تاریخی و صنعتی عنوان کرده‌اند.

ساختمان موزه ۳۴۰۰ متر وسعت دارد و طراحی آن توسط عبدالعزیز فرمانفرمائیان صورت گرفته است. بخش ورودی موزه از سالنی تشکیل شده که در آن چندین تخته فرش در ابعاد بزرگ به نمایش درآمده و در همان ابتدا ببیننده را مسحور ظرافت و شکوه و زیبایی خود می‌کنند. در بخش‌های دیگر، موزه شامل دو تالار اصلی می‌شود که در هر یک آثار نفیس دیگری در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند. در بخش‌های دیگر موزه، انواع ابزار قالیبافی و همچنین گیاهانی که جهت تهیه رنگ قالی از آن‌ها استفاده می‌شود نیز به نمایش گذاشته شده‌اند.

آدرس موزه فرش ایران

• تهران، خیابان کارگر شمالی، تقاطع دکتر فاطمی، ضلع شمالی پارک لاله، روبروی فروشگاه سپه خیابان فاطمی
• شماره تماس: ۰۲۱۸۸۹۶۲۰۹۳
• زمان بازدید:

1. فصل بهار و تابستان، از ساعت ۹ تا ۱۸
2. فصل پاییز و زمستان، از ساعت ۹ تا ۱۷
3. موزه در روزهای دوشنبه و ایام سوگواری تعطیل است.

9. موزه دفاع مقدس

موزه دفاع مقدس در کنار باغ کتاب تهران، کتابخانه ملی ایران، فرهنگستان ایران و باغ هنر و مصلای تهران، بخشی از قطب فرهنگی شهر تهران در اراضی عباس‌آباد محسوب می‌شود. در این موزه مفاهیم مرتبط با تاریخ انقلاب و دفاع مقدس با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و فناوری‌های دیجیتالی به نمایش گذاشته شده‌اند. اولین مدیرعامل موزه دفاع مقدس، سردار جواد خضرایی بوده، اما درحال حاضر مدیریت این موزه به سرلشکر محمدحسین باقری واگذار شده است. موزه دفاع مقدس به عنوان بزرگ‌ترین موزه جنگ در جهان و یکی از مدرن‌ترین موزه‌ها در غرب آسیا معرفی می‌شود. موزه دفاع مقدس شامل بخش‌های مختلفی است که از آن جمله می‌توان به تالار پروانه‌ها، تالار آستانه، تالار حیرت و حقانیت، تالار دفاع، تالار آرامش، تالار شهادت، تالار پیروزی و تالار سرانجام اشاره کرد.

آدرس موزه دفاع مقدس

• تهران، میدان ونک، بزرگراه شهید حقانی، انتهای خیابان سرو، روبروی پارک طالقانی
• شماره تماس: ۰۲۱۸۸۶۵۷۰۲۶
• آدرس وبسایت: iranrhdm.ir
• زمان بازدید

1.  شنبه تا چهارشنبه ۱۰ تا ۱۷
2.  پنجشنبه و روزهای تعطیل ۱۰ تا ۲۱

10. موزه آذربایجان در تبریز

موزه آذربایجان هم یکی از مهم‌ترین موزه های ایران است و از نظر اهمیت در بین موزه‌های باستان‌شناسی، پس از موزه ملی ایران، در رتبه دوم قرار می‌گیرد. این موزه به همت آندره گدار، باستان‌شناس فرانسوی و همچنین اسماعیل دیباج، رییس اداره فرهنگ تبریز در دوران محمدرضا شاه پهلوی طراحی و اجرا شد. مطرح شدن موضوع تاسیس چنین موزه‌ای به سال‌های ۱۳۰۶ و ۱۳۰۷ بازمی‌گردد. اما کار طراحی و ساخت موزه مدت‌ها به طول انجامید تا در نهایت این موزه در سال ۱۳۴۱ به طور رسمی بازگشایی شد.

موزه آذربایجان یکی از جاهای دیدنی تبریز که شامل آثاری متعلق به دوره پیش از اسلام و دوره اسلامی است. این موزه شامل چهار بخش مجزا می‌شود. سالن طبقه همکف شامل آثار و اشیای باستانی متعلق به دوره پیش از تاریخ و پیش از اسلام می‌شود. از جمله قدیمی‌ترین اشیایی که در این سالن وجود دارد می‌توان به سفالینه‌هایی اشاه کرد که در تپه اسماعیل‌آباد کشف شده‌اند و هفت هزار سال قدمت دارند. همچنین سنگ‌های معدنی سرپانتین یافت شده در جیرفت، مجسمه الهه زن یافت شده در رستم‌آباد گیلان با سه هزار سال قدمت، ریتون‌هایی مربوط به دو یا سه هزار سال پیش و همچنین اجساد مرد و زنی متعلق به سه هزار سال پیش که اطراف مسجد کبود یافت شدند از جمله اشیایی هستند که در این سالن در معرض نمایش گذاشته شده‌اند.

در طبقه اول موزه اشیا و ظروفی مربوط به سده چهارم و پس از آن قرار دارند. بر روی بسیاری از این ظروف نوشته‌هایی به خط کوفی و همچنین طرح‌هایی اسلیمی دیده می‌شود. این بخش شامل سالن مجزایی است که در آن سکه‌ها و مهره‌های تاریخی، از جمله سکه‌هایی مربوط به هخامنشیان به نمایش درآمده‌اند. طبقه زیرین موزه آذربایجان نیز به نمایش مجسمه‌های ساخته شده توسط احد حسینی تعلق دارد. این مجسمه‌ها دید عمیقی نسبت به سرگذشت انسان را در طول سده‌های گذشته به تصویر می‌کشند.

آدرس موزه آذربایجان تبریز

• استان آذربایجان شرقی، تبریز، خیابان امام، جنب مسجد کبود
• شماره تماس: ۰۴۱۳۵۲۶۱۶۹۶
• زمان بازدید:

1. همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۷
2. موزه در ایام سوگواری تعطیل است.

11. باغ موزه پارس شیراز

باغ موزه پارس که به نام‌های باغ نظر، موزه نظر، باغ شاهزاده و عمارت چهارفصل نیز شناخته می‌شود از جاهای دیدنی شیراز و یکی از موزه های ایران است. این بنا به دلیل قرارگیری آرامگاه کریم خان زند محبوبیت ویژه‌ای در میان مردم دارد. اینجا در ابتدا باغی متعلق به کریم خان زند بوده که پس از مدتی دستور ساخت عمارتی هشت ضلعی در آن صادر می‌شود. عمارت باغ نظر محلی برای استقبال از سفرا و مهمانان خارجی و همچنین محلی برای برگزاری مراسم مذهبی بوده است. در ساخت این عمارت از کاشی‌نگاره‌های گل و مرغ و همچنین لچکی‌های کاشی‌کاری شده استفاده شده و پیکر کریم خان پس از درگذشت او در همین باغ دفن شده است.

عمارت باغ نظر حالا به موزه‌ای تبدیل شده که در آن آثار و اشیای باستانی متعلق به هزاران سال قبل نگهداری می‌شود. قدمت برخی از آثار موجود در موزه پارس به هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. از جمله یکی از ارزشمندترین کتبی که در این موزه قرار دارد قرآن هفده من است که در اوایل سده نهم هجری قمری به دست سلطان ابراهیم بن شاهرخ تیموری نگارش شده است. این قرآن ابتدا بر سردر دروازه قرآن نگهداری می‌شد اما در سال ۱۳۶۱ به این موزه منتقل شد.

آدرس باغ موزه پارس شیراز

• شیراز، میدان شهدا، خیابان زند
• شماره تماس: ۰۷۱۳۲۲۲۴۱۵۱
• زمان بازدید:

1. فصل بهار و تابستان، از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۹:۳۰
2. فصل پاییز و زمستان، از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۸

12. موزه بزرگ خراسان

موزه بزرگ خراسان اولین موزه استاندارد کشور است. موضوع ساخت این موزه به سال ۱۳۵۶، یعنی یک سال پیش از انقلاب بازمی‌گردد. اما انقلاب و پس از آن هم جنگ ایران و عراق کار ساخت موزه را سال‌ها به تعویق انداخت. در نهایت برای انتخاب طرح موزه مسابقه‌ای برگزار شد که در آن طرح محمدامین میرفندرسکی پذیرفته و اجرا شد. نمای بیرونی موزه بزرگ خراسان الهام‌گرفته از عمارت خورشید کلات نادر و معماری داخلی آن نیز برگرفته از سبک معماری لوئی کان، معمار برجسته استونی تبار آمریکایی است. همچنین بخش‌هایی هم به سبک معماری ایرانی و اسلامی در این بخش کار شده است. هدف از ساخت این موزه به نمایش گذاشتن فرهنگ و تمدن ایران‌زمین در پهنه تاریخی آن است که شامل کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و افغانستان می‌شود.

موزه بزرگ خراسان دارای دو بخش اصلی است. بخش عمومی موزه شامل سالن موزه‌ای (بخش اصلی موزه) و سالن نمایشگاهی و موزه‌ای می‌شود. بخش تخصصی نیز شامل کتابخانه تخصصی با بیش از ۵۰۰۰ جلد کتاب، مخزن نگهداری اشیا منقول تاریخی و تزئینات معماری، آزمایشگاه حفاظت و مرمت اشیا تاریخی و سالن اجتماعات می‌شود.

از جمله ارزشمندترین اشیا و آثار باستانی که در موزه بزرگ خراسان نگهداری می‌شود می‌توان به ظروف نقره‌ای و برنزی مربوط به دوران هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان، ابزاری سنگی مربوط به فرهنگ الدوان (فرهنگی متعلق به ۲.۶ میلیون سال پیش)، جنگ‌افزار و ابزار علمی همچون اسطرلاب مربوط به دوره اسلامی، درهای منبت‌کاری شده، قالی و منسوجات متعلق به دوران صفوی، نگارگری‌ها و کتبی همچون شاهنامه، نسخ خطی منسوب به امام علی و امام حسین اشاره کرد. این موزه در حال حاضر یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی مشهد محسوب می‌شود.

آدرس موزه بزرگ خراسان

• مشهد، بلوار کوهسنگی، پارک کوهسنگی
• مسیرهای دسترسی:

1. ورودی کوهسنگی
2. ورودی پمپ بنزین
3. ورودی بزرگراه شهید کلانتری
4. مسیر پیاده‌روی (ورودی اصلی کوهسنگی)

• شماره تماس: ۰۵۱۳۷۲۶۹۵۰۲
• آدرس سایت: khgm.razavichto.ir

13. کاخ موزه چهلستون

کاخ چهلستون اصفهان که این روزها به عنوان کاخ موزه شناخته می‌شود یکی از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان است. ساخت این کاخ در زمان شاه عباس یکم آغاز و در زمان شاه عباس دوم با افزودن بخش‌هایی و ایجاد تغییراتی به پایان رسید. بخش اصلی زیباترین تزئینات و نقاشی‌هایی که در حال حاضر در کاخ موزه چهلستون می‌بینیم در زمان سلطنت شاه عباس دوم بود که در این بنا ایجاد شد. از جمله این بخش‌ها و تزئینات می‌توان به تالار ۲۰ ستون، تالار آیینه، اتاق‌های شمالی و جنوبی تالار آیینه، ایوان‌های دو طرف سالن پادشاهی، حوض بزرگ مقابل تالار و تمام نقاشی‌ها و آیینه‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌ها اشاره کرد. در حقیقت در زمان شاه عباس اول تنها هسته اولیه کاخ شکل گرفته بود و بعد در زمان شاه عباس دوم کاخ شکل امروزی خود را پیدا کرد.

آدرس کاخ چهلستون

• اصفهان، میدان امام حسین، خیابان استانداری
• شماره تماس: ۰۳۱۳۲۲۲۰۱۸۱
• زمان بازدید:

1. همه روزه از ساعت ۹ تا ۱۷
2. موزه در ایام سوگوار تعطیل است.

14. موزه کلیسای وانک

موزه کلیسای وانک در سال ۱۹۰۵ به همت طاطاووس هونانیان ابتدا به عنوان محلی برای نگهداری کتب و نسخ خطی مربوط به کلیسا ساخته شد. اما در سال ۱۹۳۰ به پیشنهاد و راهنمایی‌های سرکیس خاچاطوریان (نقاش و محقق ارمنی) این مکان به موزه تغییر کاربری داد. در آن زمان تابلو، اشیا، عتیقه‌ها و کتب نفیس زیادی در انبار کلیسا وانک و سایر کلیساها و همچنین در خانه ارمنی‌ها وجود داشت. این اشیای نفیس کم‌کم به همت مردم جمع‌آوری شدند و در موزه کلیسا وانک به نمایش درآمدند.

درحال حاضر کتاب‌ها و نسخه‌های خطی از جمله چند صد جلد تورات و انجیل بر روی پوست و کاغذ، تابلوهای گچ‌بری و نقاشی، آثار فلزی از جمله صلیب و عودسوز و ظرف روغن مقدس، منسوجات دست‌دوز از جمله لباس سنتی ارمنیان و لباس روحانیان ارمنی، ظروف چینی و سفالی، مجموعه فرمان‌ها متعلق به سده‌های هفتم تا نوزدهم، آثار چوبی، غرفه صنعت چاپ ارمنی و غرفه نسل‌کشی ارمنیان مهم‌ترین بخش‌های موزه کلیسا وانک هستند.

آدرس موزه کلیسای وانک

• اصفهان، خیابان نظر شرقی، محله جلفا، کوچه آلفرد
• شماره تماس: ۰۳۱۳۶۲۴۳۴۷۲
• آدرس وبسایت: vank.ir
• زمان بازدید: همه روزه از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۳:۳۰ و ۱۶ تا ۱۸:۳۰

15. کاخ موزه رامسر

کاخ موزه رامسر یا کاخ مرمر بدون شک از زیباترین جاهای دیدنی رامسر است. کاخ سلطنتی رامسر در دوره پهلوی اول و به دستور رضاشاه ساخته شد. این کاخ تا سال ۵۷ محلی برای اقامت خاندان پهلوی در سفرهایشان به شهر رامسر بود. محمدرضا شاه و همسر دومش، ثریا اسفندیاری ماه عسل خود را در این کاخ گذراندند. باغ ۶۰۰۰۰ متری کاخ سلطنتی رامسر یکی از زیباترین و به لحاظ پوشش گیاهی هم، یکی از ارزشمندترین باغ‌های ایرانی است. گفته می‌شود نخستین نهال‌های مرکبات اصلاح‌شده و گیاهان تزينی کمیاب بسیاری در این باغ کاشته شده بود. این کاخ توسط معماران ایرانی بنا شد و در ساخت بخش‌های اصلی بنا از سنگ مرمر استفاده شده است. از بخش‌های جالب توجه در این کاخ، ۴ ستونی است که تماما از سنگ مرمر یکپارچه سفیدرگه ساخته شده‌اند. نه‌تنها بنای کاخ، بلکه وسایلی که در حال حاضر در آن وجود دارند، از جمله یک فرش ۸۲ متری دستبافت کرمانی، مبلمانی فرانسوی با قدمت ۲۰۰ سال و ده‌ها قطعه اشیای دکوری نفیس همگی از زیبایی و ارزش فوق‌العاده‌ای برخوردار هستند.

آدرس کاخ موزه رامسر

• رامسر، بلوار رزاقی، جاده هتل
• شماره تماس: ۰۱۱۵۵۲۲۵۳۷۴

15. موزه آب یزد

تاریخچه آب در کشور ما، بخصوص در بخش‌های مرکزی آن، نحوه دسترسی مردم به آب، معماری قنات‌ها و هوش و نبوغ نیاکان ما در استفاده درست از منابع آب زیرزمینی همیشه بخش جالب و تحسین‌برانگیزی از تاریخ سرزمین‌مان بوده است. موزه آب یزد که در محل خانه کلاهدوزی‌های یزد برپا شده بدون شک یکی از جالب‌ترین و ارزشمندترین موزه های ایران است. خانه کلاهدوزی‌ها با ۷۲۰ متر مربع در سال ۱۲۶۶ به فرمان حاج سید علی اکبر کلاهدوز، از تجار زمان قاجار ساخته شد. این همان بنایی است که امروزه به عنوان موزه آب یزد شناخته می‌شود. در این موزه می‌توان انواع ادوات مربوط به حفر قنات‌ها، ابزار اندازگیری حجم آب، اسناد و مدارک خرید و فروش آب، کتابچه میرآب‌ها، ظروف نگهداری آب، وقف‌نامه‌های قدیمی مربوط به منابع آب و بسیاری دیگر از اشیا مربوط به آب را مشاهده کرد. همچنین یک رشته کاریز صدساله نیز از میان این خانه عبور می‌کند، چاه‌خانه‌ای در پشت بام قرار دارد که آب از آنجا کشیده و سپس به آب‌انباری که در زیرزمین است می‌رسد و آن را پر می‌کند.

آدرس موزه آب یزد

• یزد، میدان امیر چخماق، خیابان قیام
• شماره تماس: ۰۳۵۳۶۲۶۸۳۴۰

16. خانه لاری های یزد

خانه لاری‌های یزد و بادگیرهای آن از جمله بهترین جاهای دیدنی یزد و اطراف آن است که در دوره قاجار ساخته شده است. تاریخ ساخت خانه لاری‌ها که شامل شش باب خانه با معماری ویژه مناطق کویری است به سال ۱۲۸۶ بازمی‌گردد. در اسناد تاریخی، مالک خانه فردی به نام محمدابراهیم لاری ذکر شده است. خانه ابتدا به عنوان خانگاه (محل عبادت) مورد استفاده قرار می‌گرفت. خانه لاری‌ها دارای ۱۷۰۰ متر مربع مساحت است که تزئینات آن جز زیباترین نمونه‌های دوران خود محسوب می‌شود. از این خانه به عنوان یکی از اعیانی‌ترین و مجلل‌ترین خانه‌های یزد در در قرن سیزدهم یاد می‌شود.

آدرس خانه لاری های یزد

• یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاورت عمارت کلاه‌فرنگی
• شماره تماس: ۰۳۵۳۶۲۱۳۰۲۱

گردش در دل تاریخ با بازدید از موزه های ایران

تاریخ طولانی و پر فراز‌و‌نشیب ایران همیشه با داستان‌های جالبی همراه بوده است. از آن همه حوادث و اتفاقات تلخ‌و‌شیرین، رویدادهایی که برخی هنوز هم برای‌مان افتخارآمیز هستند و برخی دیگر طعم تلخ‌شان از پس صدها و هزاران سال همچنان احساس می‌شود، آثار و بقایای زیادی به جا مانده است. موزه های ایران جایی هستند که در آن‌ها می‌توانیم با بخشی از این آثار و بقایا آشنا شویم.

جالب ترین موزه‌ای که شما تاکنون در ایران از آن بازدید کرده‌اید کدام است؟ لطفا نظرات و تجربیات ارزشمند خود را زیر همین پست با ما و همراهان هومسا به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

معروف ترین موزه های ایران کدامند؟

موزه ملی ایران، موزه گلستان، کاخ موزه سعدآباد، موزه نیاوران، موزه جواهرات ملی، موزه آبگینه و سفالینه، موزه هنرهای معاصر تهران، موزه فرش ایران، موزه دفاع مقدس، باغ موزه پارس شیراز و…